W Muzeum Podkarpackim w Krośnie została rozbudowana kolekcja sztuki japońskiej, która w przyszłości będzie pokazywana w głównej siedzibie – w Pałacu Biskupim. Liczy ona ok. stu eksponatów; z tego 42 zakupiono w tym roku od krakowskiej kolekcjonerki.
Zbiór jest tym cenniejszy, iż obejmuje wszystkie działy tematyczne: grafikę i starodruki, kakemono, porcelanę, wyroby z drewna pokrytego laką, przedmioty z brązu, tkaniny, militaria i lalki. 99 procent kolekcji zostało zakupione przez właścicielkę – od roku 1999 do ostatnich lat – w czasie jej pobytów w Japonii. Eksponaty pochodzą z epok: Edo (XVII-XIX w.) oraz Meji (XIX/XX w.)
Rzeczoznawca w Krakowa ocenia: „Jest to bardzo ciekawa kolekcja, umożliwiająca polskiej publiczności bezpośredni kontakt i zaznajomienie się ze sztuką japońską. Niewątpliwym atutem… jest jej różnorodność, prezentująca rozmaite kierunki twórczości artystycznej, a także wielość wyrobów rzemiosła artystycznego… Kolekcja stanowi doskonałą prezentację odmienności i odrębności tego regionu, barwności i wyrafinowania kultury jego mieszkańców.”
Wizytówką zbioru jest XVII-wieczna kompletna zbroja samurajska należąca do wojownika z rodu Ashikaga, jednego z najbardziej znaczących w tym okresie. Zbroja jest kompletna; składa się z 13 elementów wraz z oryginalną skrzynią służącą do jej przechowywania. (Zazwyczaj w muzeach europejskich oglądamy takie zbroje kompletowane wtórnie.) Zbroja wykonana jest ze stali pokrytej czarną laką zdobioną motywami herbowymi oraz nazwiskiem właściciela. Metalowe elementy połączono ozdobnym bawełnianym sznurem, którego rolą było łagodzenie zadawanych mieczami ciosów.
Zbroja samurajska typu: iyozanekoshitorinimaidogusoku. Fot. Łukasz Kyc/Muzeum Podkarpackie w Krośnie
Dopełnieniem jest ubiór męski. (Zazwyczaj na ekspozycjach sztuki japońskiej pokazywane są jedynie bardziej ozdobne kimona kobiece.) To zestaw zwany kamishimo wkładany pod zbroję. Składa się on z kamizeli – kataginu oraz spodni – hakama, zdobionych motywem herbów rodowych.
Wśród militariów są dwa miecze: katana – dłuższy z XVII stulecia oraz wakizasi – krótszy (XIX w). Pozbawiony ozdób łuk z drewna pokrytego laką ma długość ponad dwóch metrów. Buzdygan – oznaka godności hetmańskiej różni się od europejskich. Wykonany jest z pokrytego czarną laką drewna z nałożoną listewką w tym samym kolorze. Osobliwością jest bojowy wachlarz (w Japonii używały go zarówno kobiety jak i mężczyźni) wykonany z papieru na który nałożono grubą warstwę czarnej laki. Jej powierzchnię zdobią dwa koła: czerwone, a na drugiej stronie złote. To symbole władzy wojskowej.
Dyrektor Jan Gancarski powiedział nam, iż Muzeum Podkarpackie zorganizowało w ostatnich latach trzy wystawy na temat sztuki Dalekiego Wschodu. Dwie z nich dotyczyły sztuki i militariów Japonii.
-Tę ostatnią w 2016 roku zwiedziło ponad trzy tysiące osób, wśród nich także Słowacy, Ukraińcy, Rosjanie i Niemcy. Zainteresowanie sztuką Japonii szybko rośnie. W Polsce są zaledwie trzy muzea: w Warszawie, Krakowie i Toruniu, które udostępniają zbiory sztuki tego kraju – wyjaśnia dyrektor J. Gancarski, dodając: – W tym roku nie byłoby nas stać na zakup krakowskiej kolekcji. Kosztowała ona 135 tys. zł. Jej właścicielka miała oferty zakupu z Austrii i Niemiec. Chciała jednak, aby zbiory pozostały w kraju. Dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 50 tys. zł transakcja stała się realna.
Na rok przyszły planowane są kolejne nabytki.
.jpg)
