17 marca, tydzień przed 72. rocznicą śmierci rodziny Ulmów z Markowej k. Łańcuta, odbędzie się uroczyste otwarcie Muzeum Polaków Ratujących Żydów Podczas II Wojny Światowej, któremu bohaterska podłańcucka rodzina patronuje. Swoją obecność potwierdził prezydent RP Andrzej Duda oraz delegacje z Izraela, USA, Kanady i Niemiec. Obecnie dobiegają końca prace przy wyposażaniu Muzeum. Montowana jest scenografia i urządzenia multimedialne.
Budynek Muzeum ma kształt długiego prostokąta, zakończonego trójkątnym, ostrym dachem. Bryła obiektu wchodzi w głąb ziemi. Przed budynkiem znajduje się obszerny plac z tabliczkami z nazwiskami mieszkańców Podkarpacia zamordowanych za pomoc Żydom. Z kolei na murze przy Muzeum umieszczono nazwiska osób, które Żydów ratowały. Bezpośrednio przy Muzeum będzie sad pamięci z nazwiskami mieszkańców Markowej – Żydów i Polaków – którzy zostali zamordowani lub zginęli podczas II wojny światowej.
Ekspozycja w Muzeum będzie trójjęzyczna – po polsku, angielsku i hebrajsku. Jej centralną część będzie stanowić wykonany ze szkła podświetlany kubik – dom Ulmów, w części z oryginalnym wyposażeniem (książkami, zdjęciami, starym stołem stolarskim itp.). Na ścianach tego kubika będą informacje o Polakach i Żydach z Podkarpacia przed okupacją i podczas niej, a także o ich losach po wojnie. W budynku Muzeum będą też biura i sala konferencyjna, gdzie będą umieszczane wystawy czasowe. Projektantem Muzeum jest Mirosław Nizio, warszawski architekt, który zaprojektował i zrealizował Wystawę Stałą Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.
Przypomnijmy, że rodzina Ulmów z Markowej ukrywała w czasie wojny ośmioro Żydów z rodzin Szallów i Goldmannów. 24 marca 1944 r. zarówno ukrywani Żydzi, jak i Józef Ulma wraz z będącą w ciąży żoną Wiktorią, oraz ich małe dzieci: Stasia, Basia, Władziu, Franuś, Antoś, Marysia, zostali rozstrzelani przez niemiecką żandarmerię. Józef i Wiktoria Ulmowie w 1995 r. zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. W 2003 r. rozpoczął się w diecezji przemyskiej proces beatyfikacyjny całej rodziny Ulmów, który obecnie toczy się już w Watykanie. W 2004 r. odsłonięto w Markowej pomnik poświęcony rodzinie Ulmów. W 2010 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Józefa i Wiktorię Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 2007 r. z ideą budowy w Markowej Muzeum Polaków Ratujących Żydów na Podkarpaciu im. Rodziny Ulmów wystąpili dr Mateusz Szpytma, historyk z krakowskiego oddziału IPN, spokrewniony z Wiktorią Ulmą, oraz Bogdan Romaniuk, prezes Stowarzyszenia Szczęśliwy Dom im. Rodziny Ulmów. 30 czerwca 2008 r. Sejmik Województwa Podkarpackiego jednomyślnie podjął uchwałę o utworzeniu w Markowej tego Muzeum. Inwestorem przedsięwzięcia jest Samorząd Województwa Podkarpackiego, który przeznaczył na ten cel 6,5 mln zł, milion dołożyło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gmina Markowa przekazała nieodpłatnie działki. 19 maja 2009 r. Zarząd Województwa Podkarpackiego podjął decyzję, że budową Muzeum zajmie się Muzeum-Zamek w Łańcucie. Prace budowlane prowadziła firma Skanska.
