86. rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego
Autor tekstu: Krzysztof Witek / Biuro Prasowe UMWP
Dodano: 29.09.2025
Autor zdjęć: Sebastian Stankiewicz /
Biuro Prasowe UMWP
Udostępnij
W Rzeszowie odbyły się uroczystości upamiętniające heroizm i poświęcenie żołnierzy oraz działaczy Polskiego Państwa Podziemnego. Tegoroczne obchody, przypadające na 86. rocznicę powołania Służby Zwycięstwu Polski – organizacji, która następnie przekształciła się w Związek Walki Zbrojnej, a ostatecznie w Armię Krajową – rozpoczęły się Mszą Świętą w kościele pw. św. Rocha. Uroczystość zgromadziła przedstawicieli władz samorządowych, instytucji państwowych, środowisk kombatanckich oraz mieszkańców miasta. Samorząd Województwa Podkarpackiego reprezentowała Małgorzata Jarosińska-Jedynak, członek zarządu.
Po Mszy Świętej dokonano odsłonięcia i poświęcenia tablicy pamiątkowej ku czci Adama Bienia – wybitnego działacza społecznego, prawnika i polityka, którego życie stało się symbolem niezłomnej postawy wobec okupantów oraz represji powojennych. Adam Bień, urodzony 16 grudnia 1899 roku w Ossali, w powiecie sandomierskim, w 1920 roku wstąpił do Wojska Polskiego, walcząc w wojnie polsko-bolszewickiej. Po ukończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczął karierę sędziowską, by w latach okupacji niemieckiej aktywnie działać w Stronnictwie Ludowym oraz pełnić funkcję Zastępcy Delegata Rządu RP na Kraj, a następnie członka Krajowej Rady Ministrów Rządu RP na uchodźstwie w randze ministra sprawiedliwości. W trakcie Powstania Warszawskiego kierował władzami cywilnymi stolicy. Po aresztowaniu przez NKWD i osadzeniu w moskiewskiej Łubiance, po częściowym odbyciu kary powrócił do Polski, unikając działalności politycznej, poświęcając się pracy społecznej i pisaniu. Zmarł 4 marca 1998 roku i został pochowany z honorami państwowymi w Niekrasowie.
Dalsze uroczystości patriotyczno-rocznicowe kontynuowane były przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów. Ceremonię rozpoczęło wystawienie posterunku honorowego Wojska Polskiego, podniesienie Flagi Państwowej na maszt i odegranie Hymnu Państwowego. W programie obchodów znalazły się okolicznościowe przemówienia, Apel Pamięci, salwa honorowa, składanie wieńców i wiązanek kwiatów, odegranie sygnału „Cisza” oraz Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
W trakcie wystąpień przypomniano genezę Polskiego Państwa Podziemnego. Jak mówiła Małgorzata Jarosińska–Jedynak:
W nocy z 26 na 27 września 1939 r., gdy Warszawa była już oblężona, powołano Służbę Zwycięstwu Polski — pierwszy ogólnokrajowy wyłom w mroku okupacji, pragnienie by dalej być, by walczyć, by nie pozwolić, aby Polska stała się tylko cieniem własnej historii. To był początek budowy Polskiego Państwa Podziemnego — fenomenu unikalnego w dziejach, w którym struktury wojskowe, cywilne, sądownicze, oświatowe, kulturalne — wszystkie funkcjonowały w skrajnie trudnych warunkach okupacji, aby Polska mogła trwać.
Polskie Państwo Podziemne stanowiło fenomen w ogarniętej wojną Europie, łącząc w strukturach wojskowych, cywilnych i kulturalnych nieprzerwaną działalność państwową z oporem wobec okupanta. Armia Krajowa liczyła w szczytowym okresie lat 1944–1945 blisko 380 tys. żołnierzy, prowadząc zarówno akcje sabotażowo-dywersyjne, jak i przygotowania do powstania powszechnego, którego kulminacją było Powstanie Warszawskie. Rozkaz rozwiązania AK z 19 stycznia 1945 roku nie zakończył ducha niezłomności – żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego kontynuowali działalność w duchu odzyskania pełnej niepodległości i ochrony ludności polskiej.
Tegoroczne obchody w Rzeszowie zostały zorganizowane przez Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, prezydenta Miasta Rzeszowa, dowódców 21. Brygady Strzelców Podhalańskich oraz 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, a także Światowy Związek Żołnierzy AK Okręg Podkarpacki.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.