Bazując na kulturowym dziedzictwie, można mieć nie tylko satysfakcję z roli strażnika tradycji, ale i zarobek, który pozwala na godne życie. Wie o tym Stanisław Wyżykowski z Haczowa i jego uczeń Stanisław Nogaj ze Starej Wsi, twórcy lir korbowych, które znajdują nabywców na całym świecie. Swoimi doświadczeniami dzielili się w środę, 6 marca, w Hotelu Rzeszów podczas konferencji zorganizowanej przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Uczestniczyli w niej goście z ośmiu krajów Centralnej Europy, które wspólnie z Polską realizują projekt „Artistic”.
Sojusz tworzą: Włochy (lider), Polska, Słowenia, Austria, Niemcy, Czechy, Słowacja i Węgry. Osiem europejskich państw wspólnie pracuje nad wsparciem ludzi i organizacji, którzy czerpiąc z dziedzictwa swojego regionu, tworzą inspirowane tradycją produkty i w różnej firmie przekazują wzory kulturowe współczesnym pokoleniom.
– Projekt „Artistic” jest realizowany w ramach unijnego programu Interreg Central Europe. W jego ramach stworzyliśmy konsorcjum organizacji z ośmiu regionów Europy Centralnej. W każdym z nich chcemy podtrzymać niematerialne dziedzictwo i znaleźć dla niego dodatkowe źródła finansowania, inne niż tylko rządowe, samorządowe czy unijne, ale również społeczne jak crowdfunding – tłumaczy Małgorzata Kilian, regionalny koordynator projektu z Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, będącej polskim partnerem projektu. To właśnie dlatego w Rzeszowie zorganizowano warsztaty i konferencję pn. „Dziedzictwo kulturowe jako ważny element lokalnego i regionalnego rozwoju”.
Uczestnicy projektu najpierw przeanalizowali potrzeby twórców ludowych, zespołów oraz ich doświadczenia w zdobywaniu funduszy na działalność. Pytano o mecenasów i wsparcie otoczenia. Wielu kultywujących dziedzictwo kulturowe, robi to społecznie, nie czerpiąc z tego tytułu żadnych zysków. Ale niektórym udaje się połączyć pasję z zarabianiem, tak jak znanym twórcom lir korbowych z Podkarpacia jak Stanisławowi Wyżykowskiemu i Stanisławowi Nogajowi. Z powodzeniem promuje też wyroby garncarskie z Medyni Gminny Ośrodek Kultury w Czarnej.
– Chcemy pokazać twórcom i artystom, że dzięki tradycji można zarabiać i się utrzymywać. Produkty można wpisać na listę produktów regionalnych, można dla nich zdobywać certyfikaty. Można też twórczo modyfikować wzorowane na historycznych wyrobach produkty i znajdować na nie nabywców – podkreśla Małgorzata Kilian. – Ważne jest także umiejętne posługiwanie się narzędziami promocji i wiedza o tym, jak stać się beneficjentem crowdfundingu, czyli finansowania społecznego. Będziemy przeprowadzać szereg szkoleń, które pozwolą się tego wszystkiego nauczyć. Szkolenia adresujemy zarówno dla twórców, zespołów, jak i dla tych, którzy chcą taką działalność wspierać. Merytorycznego wsparcia udzielą nam specjaliści z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego oraz z Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie.
Konferencja poświęcona wspieraniu dziedzictwa kulturowego zorganizowana przez RARR S.A. Fot. Tadeusz Poźniak
Jak dodaje regionalna koordynatorka projektu „Artistic”, są organizacje, które skutecznie zdobywają fundusze na działalność nie tylko od samorządów czy ministerialnych programów. Znajdują mecenasów wśród lokalnych firm. – Dawna Polfa wspiera Rzeszów Carpathia Festival, a zakłady mięsne w Górnie – wiele regionalnych inicjatyw, przedsiębiorca z Krosna, który sam jest muzykiem, także tak pomaga zespołom ludowym – opisuje Małgorzata Kilian. – Warto o takie finansowanie zabiegać, ponieważ fundusze z Unii Europejskiej na ten cel zmniejszą się.
Włosi, z którymi współpracuje rzeszowski RARR, swoim lokalnym twórcom oferują pomoc w przygotowaniu całej strategii kampanii crowdfundingowej na platformie internetowej. Taką strategię przygotuje także dla twórców z Podkarpacia rzeszowska Agencja. Wyłonieni zostaną w trakcie konkursu, do którego nabór kończy się 15 marca.
Informacje na temat konkursu, szkoleń i projektu "Artistic" można znaleźć na stronie internetowej RARR oraz prowadzonej przez lidera projektu: www.entribu.it. Na tej stronie każdy może się zarejestrować, dzielić się pomysłami i uzyskiwać porady (na razie tylko w trzech językach: angielskim, włoskim i niemieckim).
Podczas środowej konferencji Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego podpisała również umowy dotyczące stworzenia punktów wsparcia niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Będą je prowadzić: Fundacja Rzeszowska oraz Stowarzyszenie MOF Jarosław-Przeworsk.
Konferencja poświęcona wspieraniu dziedzictwa kulturowego zorganizowana przez RARR S.A. Fot. Tadeusz Poźniak
