Niezależnie jak długo to będzie trwało, dojdzie do postawienia zbrodniarzy wojennych przed sądem i ich skazania – powiedział w czwartek w Hadze szef polskiego MSZ Zbigniew Rau przed otwarciem międzynarodowej konferencji dotyczącej odpowiedzialności za zbrodnie popełniane na Ukrainie w trakcie rosyjskiej inwazji.
W czwartek delegacja pod przewodnictwem Raua przybyła do Hagi na konferencję Accountability for Ukraine – Enhancing coordination of action to deliver justice, poświęconą zaangażowaniu społeczności międzynarodowej we wsparcie Ukrainy w wymierzaniu sprawiedliwości wobec sprawców zbrodni popełnianych w trakcie rosyjskiej agresji.
"To, co bezwzględnie zostanie ustalone (na konferencji), to jasny przekaz dla zbrodniarzy wojennych, że nie mogą liczyć na bezkarność. Postępowania, wysiłkiem wspólnoty międzynarodowej, przeciwko nim będą się toczyć i niezależnie, jak długo to będzie trwało, dojdzie do postawienia ich przed sądem i skazania" – powiedział Rau przed rozpoczęciem obrad dziennikarzom.
Zaznaczył, że wyzwaniem m.in. dla prawników będzie to, jak koordynować wysiłki organów śledczych poszczególnych państw, ale także Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego, żeby uniknąć powtórzeń postępowań. "By wspólnie, w ramach powiedzmy społecznego podziału pracy, pracować najbardziej efektywnie" – podkreślił szef polskiej dyplomacji.
Rau mówił, że rola Polski w procesie wskazywania odpowiedzialności za zbrodnie na Ukrainie jest bardzo ważna. "Nie tylko służymy pomocą logistyczną dla tych podmiotów prowadzących postępowania z innych krajów, ale sami, ze względu na dużą liczbę uchodźców w naszym kraju, prowadzimy stosowne postępowania" – podkreślił Rau.
Dodał, że jest gotów założyć, iż w Polsce liczba przesłuchanych świadków poza granicami Ukrainy jest większa niż w jakimkolwiek innym kraju.
Organizatorem konferencji w Hadze jest holenderski rząd, Biuro Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego i Komisja Europejska. W spotkaniu biorą udział m.in. europejscy ministrowie spraw zagranicznych, komisarz UE ds. sprawiedliwości Didier Reynders, Prokurator Generalny Międzynarodowego Trybunału Karnego Karim Khan. Na początku obrad zdalnie z uczestnikami spotkania połączył się szef ukraińskiego MSZ Dmytro Kułeba, wyemitowano też nagranie od szefa unijnej dyplomacji Josepa Borrella, odczytano też przesłanie sekretarza stanu USA Antony'ego Blinkena.
Część paneli jest zamknięta, na zakończenie konferencji zdalnie głos ma zabrać prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
18 krajów wszczęło śledztwa związane z wojną na Ukrainie. Sześć z nich (Polska, Litwa, Ukraina, Słowacja, Łotwa, Estonia) wchodzi w skład wspólnego zespołu śledczego Eurojust, z którym pod koniec kwietnia porozumienie o współpracy podpisała prokuratura MTK.
