Bezpieczeństwo i sytuacja na granicy polsko-białoruskiej były głównymi tematami środowego spotkania prezydentów Polski i Czarnogóry, Andrzeja Dudy i Milo Djukanovicia. Duda zapewnił o poparciu Polski dla europejskich aspiracji Czarnogóry i poinformował o przekazaniu temu krajowi 60 tys. szczepionek przeciw Covid-19.
Andrzej Duda, który przebywa z wizytą na Bałkanach, w środę spotkał się z prezydentem Czarnogóry. Jako jeden z głównych tematów rozmowy wymienił bezpieczeństwo i sytuację na granicy polsko-białoruskiej.
Polski prezydent zaznaczył, że to Alaksandr Łukaszenka "wpycha" do UE migrantów, którym wcześniej zapewnił możliwość dotarcia do Mińska. "Władze białoruskie, reżim białoruski, używając do tego umundurowanych sił białoruskich, spycha tych ludzi, traktując ich przedmiotowo, na polską granicę, gdzie dochodzi do zamieszek" – mówił Duda.
Podkreślał, że Polska ma obowiązek bronienia granicy UE przed nielegalną migracją. "Dzisiaj żadnego czytelnego militarnego niebezpieczeństwa nie ma w tym kontekście, jest to problem spychanych na naszą granicę przez siły militarne, ale jednak osób, które są cywilami" – powiedział Duda.
"Jest to blisko granicy Polski z Litwą, blisko strategicznego miejsca, jakim jest przesmyk suwalski – jedyny pas lądu, który łączy państwa bałtyckie z resztą UE i NATO, w związku z czym jest to miejsce strategiczne i z całą pewnością Sojusz Północnoatlantycki powinien dzisiaj zwracać na to uwagę i bacznie obserwować" – oświadczył prezydent.
"Cieszę się, że znalazłem tutaj zrozumienie i że pan prezydent (Djukanović) otwarcie powiedział, że Czarnogóra stoi tutaj we wsparciu dla nas jako państwa członkowskiego Sojuszu Północnoatlantyckiego i że kwestia bezpieczeństwa ma tutaj znaczenie fundamentalne" – dodał.
Polski przywódca przekazał, że rozmawiał z Djukanoviciem także na temat unijnych aspiracji Czarnogóry. "Polska absolutnie popiera aspiracje europejskie Czarnogóry, podpisujemy się pod tym dwiema rękami, aby Czarnogóra stała się pełnoprawnym członkiem UE" – oświadczył prezydent.
Przyznał, że nie bardzo rozumie politykę wielkich państw UE, które "w sposób ewidentny spowolniły procesy integracyjne" Czarnogóry. "W dobie brexitu, kiedy nastąpiło wyjście z UE jednego z wielkich państw zachodnich, uważam, że oczywistą odpowiedzią na ten fakt powinno być przyjęcie do UE nowych państw członkowskich po to, żeby pokazać, że Unia jest żywa i atrakcyjna dla narodów Europy" – mówił Duda.
"Polska absolutnie jest i pozostaje zwolennikiem polityki otwartych drzwi UE" – oświadczył.
Duda zaprosił prezydenta Czarnogóry do złożenia wizyty w Polsce. "Mam nadzieję, że będziemy mogli wtedy w Warszawie zorganizować forum gospodarcze, które z jednej strony będzie promowało Czarnogórę jako miejsce, które warto odwiedzić, ale z drugiej strony przede wszystkim będzie promowało właśnie to, żeby się z Czarnogórą związać gospodarczo, aby tutaj inwestować i prowadzić biznes" – powiedział prezydent.
Poinformował także, że Polska przekazała Czarnogórze 60 tys. dawek szczepionek przeciw Covid-19. "Mam nadzieję, że dzięki temu będzie wzmocniona odporność społeczeństwa czarnogórskiego" – dodał.
Podczas konferencji prasowej prezydent pytany był o to, czego dotyczyła jego rozmowa z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem i czy była ona reakcją na rozmowę kanclerz Angeli Merkel z Łukaszenką.
Duda potwierdził, że w rozmowie z prezydentem Niemiec nawiązywał do rozmów, które w ciągu ostatnich dni prowadziła kanclerz Angela Merkel. Przyznał, że rozmowa Merkel z Łukaszenką wzbudziła jego zdumienie, bo "nikt z poważnych przywódców do tej pory z panem Łukaszenką, który sfałszował wybory prezydenckie (na Białorusi), nie rozmawiał".
"Powiedziałem panu prezydentowi (Steinmeierowi), że – krótko mówiąc – Polska nie uzna żadnych ustaleń, które zostaną podjęte – jak to się mówi – ponad naszymi głowami. Że jeżeli ma dojść do jakichś ustaleń, które miałyby być dla Polski i dla polskich władz wiążące, czy które polskie władze miałyby w jakiś sposób wykonywać, to owszem, ale to będą ustalenia (…) podjęte wyłącznie przez nas, tzn. w tych formatach, w których my bezpośrednio uczestniczymy, w których Polska bezpośrednio jest reprezentowana na odpowiednim dla danego formatu poziomie" – oświadczył prezydent.
"W związku z tym żadnych innych ustaleń po prostu nie uznamy i nie wypełnimy ich, bo nie będziemy wykonywali niczego, co jest podjęte poza nami. Jesteśmy suwerennym państwem, które ma prawo samo decydować o sobie i będziemy to prawo egzekwowali w sposób bezwzględny" – zapewnił Duda.
Relacjonował, że prezydent Niemiec przekazał mu, że rozmowa Merkel z Łukaszenką dotyczyła wyłącznie przedstawienia "twardego" niemieckiego stanowiska i skłonienia Łukaszenki do odstąpienia od hybrydowego ataku na granice UE.
Prezydent Czarnogóry podkreślił po spotkaniu z Andrzejem Dudą, że stosunki Polski i Czarnogóry są "bardzo przyjacielskie, a współpraca owocna". Podkreślał wagę partnerstwa obu krajów w ramach NATO.
Djukanović zaznaczył również, że Czarnogóra jest bardzo wdzięczna za zrozumienie Polski dla jej europejskich aspiracji.
"Nasze stosunki są bardzo dobre, a potencjał do ich rozszerzenia jest bardzo inspirujący. Wierzę, że dzisiejsze rozmowy doprowadzą do tego, że będziemy razem myśleć, jak ten potencjał rozwijać. Jestem pewien, że ta wizyta będzie też krokiem do wzmocnienia tych przyjacielskich stosunków" – powiedział prezydent Czarnogóry.
Andrzej Duda po spotkaniu z Djukanoviciem udał się na spotkanie z premierem Czarnogóry Zdravko Krivokapiciem.
