Koszt powstania Centrum Edukacji Tradycji przekroczył 32 mln zł. Więcej niż 22 mln zł dopłaciła Unia Europejska, 694 tys. zł wyniosło dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, samorząd województwa dołożył ponad 7 mln zł, a łańcuckie muzeum z własnych środków dopłaciło aż 2,5 mln zł.
Dzięki temu powstał projekt piękny architektonicznie i zachwycający merytorycznie, pozwalający Muzeum-Zamek w Łańcucie stanąć w jednym szeregu z najnowocześniejszymi obiektami muzealnymi w Europie. To już nie jest bierne poznawanie prawie 400-letniej historii jednej z najwspanialszych rezydencji arystokratycznych w Polsce, ale podróż w czasie i zanurzenie się wszystkimi zmysłami w życie dawnych lokatorów zamku. W nowym Centrum niejako ucztujemy z Lubomirskimi, dotykamy zabawek w pokoju dziecięcym, a dzięki multimedialnej podłodze tańczymy na balu menueta, by po chwili wybrać się w podróż z księżną Marszałkową.
Inspiracją było Centrum Nauki „Kopernik” w Warszawie. Turyści zwiedzając zamek od zawsze zafascynowani byli stylem życia jego dawnych właścicieli. Jednocześnie trudno było dokładnie opisać, jak przed laty świętowano, bawiono się, gotowano, czy obchodzono różnego rodzaju uroczystości rodzinne i państwowe. W CET to wszystko można poznać.
Po dawnych wnętrzach Oranżerii, gdzie jeszcze nie tak dawno królowały tropikalne rośliny i rzadkie gatunki ptaków, nie ma już śladu. Na dwóch kondygnacjach budynku, który powstał na początku XVIII wieku, pojawiły się multimedialne sale.
– W Oranżerii znalazła się też replika balonu braci Montgolfier – tego samego, który w 1783 roku po raz pierwszy uniósł człowieka nad ziemię, a którym Jan Potocki, pisarz i podróżnik, autor „Rękopisu znalezionego w Saragossie” oraz poseł na Sejm Czteroletni, przeleciał 16 maja 1790 roku nad Polami Mokotowskimi w Warszawie. Co więcej, w Oranżerii jest też film z lotu balonem nad Łańcutem z wykorzystaniem starych map – opowiada Edyta Kucaba-Łyszczek, kierownik działu edukacji muzealnej Muzeum-Zamek w Łańcucie.
– W Centrum opowiadamy o przeszłości w sposób wizualny, nowoczesny, co bardzo ważne dla młodego pokolenia i współczesnego świata. Tutaj odbiorca czuje, jakby wchodził w przestrzeń historyczną, a tym samym mniej lub bardziej świadomie zdobywa wiedzę. Czy zechce ją pogłębić? To będzie zależało już od niego – dodaje Edyta Kucaba-Łyszczek.
Parter Oranżerii pokazuje historię zamku, jego architekturę za czasów Lubomirskich i Potockich. Są też dekoracje teatralne oraz prezentacje dotyczące założeń ogrodowych wokół rezydencji w Łańcucie.
– Drugie piętro zabiera nas w podróż do życia codziennego zamku – mówi Bożena Lauzer, kustosz, pracownik działu edukacji muzealnej Muzeum-Zamku w Łańcucie. – Możemy poznać dworską kuchnię, jej naczynia, przepisy, być uczestnikiem XVIII-wiecznej uczty, na balu zatańczyć poloneza i menueta oraz wybrać się w podróż z księżną Izabelą Lubomirską, najwybitniejszą przedstawicielką Oświecenia w Polsce. Wszystko to dzięki wykorzystaniu w Oranżerii podłóg multimedialnych, urządzeń holograficznych, ekranów dotykowych, multimedialnego kredensu, czy stołu z grami: warcabami, szachami i innymi. Odbiorca wyrusza w podróż w czasie i ma szansę urzeczywistnić swoje marzenia. Pomagają mu w tym chociażby lekcje tańca na ścianie, podświetlane klepki na podłodze, czy lustra na ścianie jak w sali balowej.
Nie do poznania jest też Ujeżdżalnia z 1830 r., która powstała z inicjatywy pierwszego ordynata łańcuckiego, Alfreda Potockiego.
To było miejsce do trenowania koni, ćwiczenia jazdy konnej, a nawet przejażdżek w czasie złej pogody. Ogromny budynek, w którym po remoncie zgromadzono wszystkie pojazdy, nie wchodzące w skład ścisłej kolekcji po Potockich, ale te zakupione przez Muzeum po II wojnie światowej. Tutaj realizowane są zajęcia związane z tematyką powożenia, polowań, czy podróży.
Czytaj więcej:
