Sieć Mapuj Pomoc opublikowała dokument „Lekcje z kryzysu: rekomendacje systemowe” – zestaw 45 wytycznych dla administracji publicznej, samorządów i instytucji odpowiedzialnych za ochronę ludności. W proces zaangażowanych było ponad 60 organizacji społecznych, ekspertów pomocy humanitarnej i partnerów instytucjonalnych.
Dobre praktyki i gotowe rozwiązania
Dokument „Lekcje z kryzysu: rekomendacje systemowe” powstał na bazie wniosków z działań pomocowych prowadzonych w latach 2022 – 2025, obejmujących kryzys uchodźczy po eskalacji wojny w Ukrainie oraz powódź z 2024 roku. Prace nad nim rozpoczęto w marcu 2025 r. Analizy obejmowały m.in. edukację, mieszkalnictwo, wolontariat, logistykę, pomoc psychologiczną, komunikację oraz wsparcie grup wrażliwych.
Rekomendacje zebrano w siedmiu obszarach funkcjonowania ochrony ludności:
A. Architektura systemu zarządzania kryzysowego: stałe ramy współpracy administracji i NGO oraz jasno określone role.
B. System informacji i danych: ujednolicone zasady wymiany danych i aktualne mapy zasobów.
C. Edukacja i dobrostan dzieci: standardy bezpieczeństwa i rozwiązania wspierające dzieci w sytuacjach kryzysowych.
D. Wolontariat i bezpieczeństwo: systemowe ramy wolontariatu kryzysowego i standardy ochrony osób zaangażowanych.
E. Media i komunikacja: spójne standardy komunikacji kryzysowej i mechanizmy ograniczające dezinformację.
F. Logistyka i magazyny: profilowane magazyny oraz uzgodnione zasady dystrybucji zasobów.
G. Mieszkalnictwo i usamodzielnienie: rozwiązania mieszkaniowe i narzędzia wspierające usamodzielnianie osób poszkodowanych.
Zmiany możliwe do wdrożenia przed kryzysem
W publikacji podkreślono, że większość działań wzmacniających system powinna zostać podjęta w fazie przygotowawczej. Rekomendacje nie wymagają przy tym większych zmian ustawowych: koncentrują się na uporządkowaniu współpracy, uspójnieniu przepływu informacji, zawarciu porozumień przedkryzysowych oraz doprecyzowaniu ról poszczególnych podmiotów.
Priorytetem: budowanie odporności społecznej
Publikacja porządkuje doświadczenia z ostatnich kryzysów i przekłada je na konkretne, możliwe do wdrożenia działania, które wzmocnią odporność społeczną w Polsce. Dzięki zaangażowaniu blisko 60 organizacji „Lekcje z kryzysu (…)” stanowią wiarygodny, oparty na praktyce obraz tego, jakie obszary należy usprawnić, aby instytucje, samorządy i NGO mogły reagować szybciej i skuteczniej. To pierwszy tak kompleksowy zestaw rekomendacji, który wskazuje, jak przygotować się zanim nadejdzie kolejny kryzys budując bezpieczeństwo mieszkańców i stabilność całego systemu.
Zapowiedź podręcznika: premiera w lutym 2026 r.
Opublikowane rekomendacje stanowią zapowiedź pełnej publikacji „Lekcje z kryzysu”, która ukaże się w połowie lutego 2026 r. Podręcznik będzie praktycznym narzędziem dla organizacji społecznych, samorządów i służb zawierającym opisy dobrych praktyk, procedur oraz rozwiązań sprawdzonych w terenie.
Dokument dostępny online
„Lekcje z kryzysu: rekomendacje systemowe” są już dostępne na stronie Mapuj Pomoc i mogą być wykorzystywane jako narzędzie wspierające planowanie działań oraz wzmacnianie współpracy międzysektorowej w obszarze ochrony ludności oraz budowania odporności społecznej.
Link do publikacji: https://mapujpomoc.pl/wp-content/uploads/2025/12/Rekomendacje-systemowe-Lekcje-z-Kryzysu_Final.pdf
Sieć Mapuj Pomoc to ogólnopolska platforma współpracy organizacji społecznych, samorządów i instytucji publicznych, która gromadzi i aktualizuje informacje o dostępnych formach wsparcia w sytuacjach kryzysowych. Pomaga koordynować działania pomocowe, ułatwia przepływ informacji i wzmacnia współpracę międzysektorową. Monitoruje działania ponad 7500 podmiotów i współpracuje z ponad 1000 organizacji społecznych na terenie Polski. Odegrała kluczową rolę koordynacyjną i informacyjną w trakcie napływie uchodźców i powodzi. Portal mapujpomoc.pl jest głównym źródłem informacji dla infolinii pomocowych w Polsce.
