Spektaklem Sceny Plastycznej KUL „Lustro” i wernisażem prac jej twórcy Leszka Mądzika rozpocznie się w czwartek, w Rzeszowie festiwal „Źródła Pamięci. Szajna-Grotowski-Kantor”. Przez cztery dni publiczność obejrzy sześć spektakli i będzie uczestniczyła w spotkaniach z twórcami teatru. W tym tak sławnymi, jak Thomas Richards, wspomniany Leszek Mądzik czy Andrzej Dziuk. Szósta edycja festiwalu koncentruje się na Jerzym Grotowskim.
Festiwal „Źródła Pamięci” to jedyna impreza teatralna w Polsce, która w jednym miejscu gromadzi znawców twórczość Tadeusza Kantora, Jerzego Grotowskiego i Józefa Szajny. Ale też Rzeszów i jego okolice są jedynym miejscem na ziemi, gdzie w tym samym czasie, w promieniu 40 kilometrów przyszło na świat trzech wielkich reformatorów teatru. To właśnie chciała przypomnieć i uświadomić także mieszkańcom Podkarpacia Aneta Adamska, pomysłodawczyni i dyrektor festiwalu.
Szóstej edycji festiwalu przyświecają dwie idee przewodnie. – Jedna z nich to teatr osobny, który jest inny, dzieje się poza głównym nurtem i bez oglądania na mody. Taki też teatr tworzyli Kantor, Grotowski i Szajna – zauważa Aneta Adamska. – Drugi motyw to wielka literatura. Thomas Richards i teatr z Pontedery przedstawi sztukę odwołującą się do prozy Dostojewskiego, Leszek Mądzik sięga po Brunona Schulza, a mój Teatr Przedmieście – po „Ostatnie rozdanie” Wiesława Myśliwskiego.
Największym wydarzeniem festiwalu jest po raz pierwszy prezentowany w Polsce spektakl „The Underground: A response to Dostoevsky” w wykonaniu Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards z Pontedery. W spektaklu, który publiczność zobaczy już w dniu otwarcia, czyli 3 listopada, wykorzystano fragmenty „Notatek z podziemia” oraz „Braci Karamazow”. Dzień później zaplanowano spotkanie z Thomasem Richardsem, który opowie o poszczególnych etapach badań performatywnych prowadzonych w Workcenter przez 30 lat działalności.
Wśród zaproszonych gości jest również Scena Plastyczna KUL ze spektaklem „Lustro” na motywach twórczości Brunona Schulza. Jak przypominają organizatorzy festiwalu, Leszek Mądzik – artysta wyjątkowy i osobny, założyciel Sceny Plastycznej KUL niejednokrotnie odwoływał się w swojej twórczości do dzieł starszych o pokolenie reżyserów: „Umarłej klasy" Tadeusza Kantora, "Apocalypsis cum figuris" Jerzego Grotowskiego i "Repliki" Józefa Szajny. Poza autorskimi spektaklami Leszka Mądzika szczególnie dobrze znane są jego fotografie odkrywające podobieństwo ludzkiego losu i struktur widzialnego świata w różnych kulturach. Świetnym tego przykładem będzie wystawa fotografii „Faktura czasu” (foyer Teatru Maska).
Przez dwa wieczory, 5-6 listopada, dla rzeszowskiej publiczności grał będzie zakopiański Teatr im. St. I. Witkiewicza. Oklaskiwany w ubiegłym roku na stojąco, tym razem wystawi „Barabasza” wg tekstu Pära Lagerkvista oraz „Demonizm Zakopiański”. Warto wspomnieć, że spektakl „Barabasz” otrzymał Nagrodę Grand Prix za najlepsze przedstawienie IV Ogólnopolskiego Konkursu na Teatralną Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Europejskiej 2009. Tuż po tym przedstawieniu (w sobotę, 5 listopada), będzie można porozmawiać z reżyserem i twórcą zakopiańskiego teatru Andrzejem Dziukiem.
Na festiwalu pokażą się także nasze, rzeszowskie teatry. Ważnym wydarzeniem będzie prapremiera spektaklu "Ostatnie rozdanie" wg powieści Wiesława Myśliwskiego, kolejna po nagradzanym "Święcie" autorska interpretacja prozy wybitnego pisarza w wydaniu Anety Adamskiej i aktorów Teatru Przedmieście.
Na zakończenie zaprezentuje się natomiast Teatr Maska w sztuce "Siostra siostrze" inspirowanej opowiadaniem ukraińskiej pisarki, poetki, eseistki Oksany Zabużko. Fabuła ukraińskiej „Bajki o kalinowej fujarce" jest zbliżona do „Balladyny". Dwie aktorki, Ewa Mrówczyńska i Natalia Zduń, za pomocą kilku rekwizytów przybliżają widzom historię Oleńki i Kaliny i ich skomplikowanych relacji, zawieszonych między miłością i nienawiścią.
W programie festiwalu są spektakle, warsztaty i naukowe konferencje. Odbywać się będą w Teatrze Maska, Teatrze Przedmieście, Klubie Life House, na Uniwersytecie Rzeszowskim i w Zespole Szkół nr 1 w Nienadówce. W tej ostatniej odbędzie też niezwykła uroczystość – jedna z klas zostanie nazwana imieniem Jerzego Grotowskiego. W programie tego spotkania (4 listopada, piątek) przewidziane są prelekcje dr Anny Jamrozek-Sowy (Uniwersytet Rzeszowski) i dr hab. Tadeusza Kornasia (Uniwersytet Jagielloński) oraz prezentacja słynnego filmu „With Jerzy Grotowski. Nienadówka 1980” w reż. Jill Godmilow. Gościem specjalnym będzie prof. Zbigniew Osiński – najwybitniejszy badacz twórczości Grotowskiego.
W tym roku nie zaplanowano wydarzeń w Wielopolu Skrzyńskim. Akcentem, który symbolicznie przeniesie gości festiwalu do tego miejsca będzie promocja książki dr Klaudiusza Święcickiego pt. „Galicja w kliszach pamięci Tadeusza Kantora” na Uniwersytecie Rzeszowskim.
Bilety na spektakle można już kupować poprzez stronę Teatru Maska, w systemie e-sprzedaż, a także bezpośrednio przed spektaklami. Bilety na spektakle rzeszowskich teatrów kosztują 20 zł, a na spektakle gości – 40 zł normalny i 30 zł ulgowy.
Organizatorem festiwalu jest Urząd Miasta Rzeszowa i Teatr Maska.
PROGRAM ŹRÓDŁA PAMIĘCI. SZAJNA – GROTOWSKI – KANTOR 2016