Sposobów na pomoc w nabieraniu pokarmów ludzie szukali od zarania dziejów. Przodków sztućców początkowo wykonywano z drewna, pierwsze noże były kamienne, aż w końcu powstawały z metalu. Ale łyżka, nóż i widelec w formie, jaką mają obecnie, pojawiły się na stołach nie tak dawno.
Najostrzejszy spośród sztućców, nóż, jest dość młody. Jego przodkami były kamienie o ostrej krawędzi, a później myśliwskie noże wykorzystywane przez naszych przodków w czasie polowań. Nóż typowo stołowy pojawił się dopiero w II połowie XVII wieku, a za jego ojca uważa się króla Francji Ludwika XIV. W 1669 roku zabronił on używania przy stole ostro zakończonych noży, ponieważ uznał je za zbyt niebezpieczne dla biesiadujących. Nakazał zaokrąglić i lekko poszerzyć brzeszczot oraz wygiąć lekko do tyłu, co ułatwiało wkładanie porcji do ust.
Łyżkę natomiast pierwotnie zastępowało wszystko, co miało naturalne zagłębienie. Popularna była spiralna muszka ślimaka, która w języku łacińskim i greckim nazywa się cochlea, stąd też późniejsza polska nazwa chochli. Natomiast w I wieku n.e. Rzymianie rozdzielili łyżki, jedna była czerpakiem, czyli dzisiejszą chochlą, druga była łyżką stołową. W XVIII wieku popularność łyżki była przeogromna, były już łyżki do zup, sosów, herbaty, a nawet kawy. Artyści zdobili je, wybijali na trzonkach najróżniejsze powiedzenia.
Znacznie trudniej miał widelec, który XI wieku pojawił się w Europie i… został zakazany przez Kościół jako niemoralny i przeklęty. W Polsce pojawił się za sprawą królowej Bony w 1518 roku, ale jego wygląd niewiele miał wspólnego w dzisiejszym. Dopiero z czasem dwa proste zęby zastąpiono trzema i w końcu czterema, a dodatkowo wygięto je, by łatwiej nabierać jedzenie.
Dziś nie wyobrażamy sobie życia bez sztućców. Są powszechne, dostępne wszystkim – niezależnie od pozycji społecznej. I co ważne – są standardowym elementem zastawy stołowej, dzięki czemu mężczyźni nie muszą już nosić ich ze sobą w specjalnych futerałach przypiętych do pasa.
Sztućce najwyższej jakości kupisz w sklepie HELIOS
ul. Przemysłowa 14, 35-105 Rzeszów,
tel./fax. +48 17 862-91-92, +48 17 862-88-93, +48 17 854-42-24
Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 8:00-17:00, sobota 8:00-13:00
