Reklama

Kultura

Marsz Pamięci w hołdzie Żydom z rzeszowskiego getta

Aneta Gieroń
Dodano: 05.07.2024
Fot. Archiwum Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa
Fot. Archiwum Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa
Share
Udostępnij

W niedzielę, 7 lipca o godz. 10.30 Marsz Pamięci w hołdzie Żydom z rzeszowskiego getta, zamordowanych przez niemieckiego okupanta w wyniku systematycznej akcji likwidacyjnej, rozpoczętej 81 lat temu. Marsz wyruszy z okolic obelisku – Kamienia Pamięci położonego przy skrzyżowaniu ulic M. Kopernika z ulicą Bożniczą (Pl. Ofiar Getta) i przejdzie w okolice Dworca PKP Rzeszów Staroniwa, gdzie zakończy. Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Rajsze.

Przy Kamieniu Pamięci przywołane zostaną relacje świadków eksterminacji, usłyszymy też głos potomków rzeszowskich Żydów. W intencji ofiar zostanie odmówiona modlitwa za zmarłych. Następnie w milczeniu uczestnicy marszu przejdą ulicami: Kopernika, Grunwaldzką, Matejki, Moniuszki, Cieplińskiego i Pułaskiego do dworca PKP Staroniwa. W czasie marszu symbolami pamięci będą artefakty – wstążki z imionami i nazwiskami rzeszowskich Żydów, a także afisze i szyldy przedwojennych żydowskich warsztatów, sklepów i stowarzyszeń.

Konkretne postaci, które dla naszych przodków były znajomymi, sąsiadami…

Z ich pomocą z anonimowego zbioru ofiar uda się przywołać konkretne postaci, które dla naszych przodków były znajomymi, sąsiadami, współpracownikami, tworzącymi wraz z nimi tamten bezpowrotnie utracony Rzeszów. Po zakończeniu marszu, w Synagodze Staromiejskiej przez całą noc będzie palić się światło przypominające współczesnym mieszkańcom Rzeszowa o żydowskich obywatelach tego miasta.

Przed II wojną światową w Rzeszowie mieszkało ponad 13 tysięcy Żydów, którzy stanowili około 30 proc. mieszkańców miasta, zaś przed rozpoczęciem masowych deportacji, jak można szacować, w mieście przybywało około 23 tysiące Żydów. Byli to rodowici rzeszowianie, jak i Żydzi z Łodzi, Kalisza czy Śląska, przesiedleni tutaj przez Niemców na początku wojny.

Marsz Pamięci do dworca Rzeszów Staroniwa

W getcie w Rzeszowie znajdowali się też żydowscy mieszkańcy podrzeszowskich miasteczek, w których okupanci wcześniej zlikwidowali getta. Były to między innymi Czudec, Głogów, Kolbuszowa, Leżajsk, Sędziszów Małopolski, Strzyżów czy Tyczyn (w kolejnych miesiącach Niemcy sprowadzili do Rzeszowa również grupy Żydów z Krosna, Jasła i Sanoka).

Pierwsza akcja deportacyjna w rzeszowskim getcie miała miejsce 7 lipca 1942 roku i trwała do 13 lipca, a dzień 7 lipca był najbardziej brutalny i krwawy. Szacuje się, że w deportacjach lipcowych do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Bełżcu wywieziono około 10–12 tysięcy osób. Około 2–3 tysiące zostało rozstrzelanych w lesie Bór pod Głogowem, a wielu innych straciło życie w samym getcie. Kolejne największe wywózki miały miejsce w sierpniu oraz listopadzie 1942 roku. Historycy szacują, że z rzeszowskiego getta do Bełżca deportowano od 15 do 22 tysięcy Żydów. 

Share
Udostępnij
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Nasi partnerzy