W świątecznym klimacie: Baśnie, kolędy, szopki i podłaźniczki
W przedświątecznym okresie na małopolskich scenach dwukrotnie pojawi się adaptacja jednego z najpopularniejszych w świecie baletów klasycznych „Dziadek do orzechów”. To opowieść o dziewczynce, która za sprawą tytułowej gwiazdkowej zabawki, wędruje przez baśniową krainę cudowności, gdzie wszystko jest możliwe, jak we śnie. W najbliższy weekend świąteczne widowisko zagości w:
– w Operze Krakowskiej, która zaprezentuje adaptację autorstwa wybitnego polskiego choreografa Emila Wesołowskiego. Przez baśniowe światy poprowadzi widza malarska scenografia Marka Grabowskiego, a pracownie krawieckie uszyły blisko dwieście bajecznych kostiumów, zaprojektowanych przez Marię Balcerek z charakterystyczną dla jej poetyki fantazją. Tańczy Balet Opery Krakowskiej.
– w Centrum Sztuki Mościce, gdzie, po raz pierwszy w Polsce, będzie można obejrzeć przedstawienie w wykonaniu International Grand Ballet. To zespół tancerzy z Europy, Azji i obu Ameryk. W roli głównej solistki wystąpi Elisabetta Formento – tancerka o międzynarodowej renomie, która urzeka techniką i sceniczną ekspresją. Artystyczną wizję spektaklu kreuje Jakub Majewski – dyrektor artystyczny International Grand Ballet, ceniony mecenas sztuki i twórca niezapomnianych przedstawień.
W najbliższy weekend Opera Krakowska zaprezentuje również inne spektakle, związane tematycznie ze Świętami Bożego Narodzenia i skierowane do młodych widzów:
– „Nowa opowieść wigilijna” to teatralno-muzyczna adaptacja słynnej powieści Karola Dickensa. Przygotowując scenariusz przedstawienia, jego autor i reżyser – Wojciech Graniczewski nie korzystał jednak z tłumaczeń oryginalnego tekstu. Stworzył nowe, oryginalne dialogi oraz teksty piosenek osadzone w realiach współczesnych. Twórcą muzyki jest Andrzej Zarycki, wybitny krakowski kompozytor muzyki teatralnej i filmowej. Spektakl stawia widzom odwieczne pytanie: „mieć czy być”? Przypomina też kilka uniwersalnych życiowych prawd. W obsadzie występują m.in. Michał Kutnik, Sebastian Marszałowicz, Jarosław Bielecki i Agnieszka Cząstka-Niezgódka.
– „Amahl i nocni goście” to adaptacja dzieła Gian Carlo-Menottiego, którego światowa premiera odbyła się 24 grudnia w Nowym Jorku, ponad 70 lat temu. Włoski twórca czerpał z własnych doświadczeń, nawiązując do spędzonego w swojej ojczyźnie, gdzie tradycja obdarowywania prezentami wiąże się z wizytą Trzech Króli, a nie Świętego Mikołaja. Reżyserem krakowskiej inscenizacji jest Włodzimierz Nurowski.
Więcej informacji na stronie opery
Najstarsze kolędy i pastorałki z obszaru Małopolski, zachowane w tradycji ludowej i w pamięci mieszkańców podkrakowskich wsi oraz te zapisane w archiwach Muzeum Etnograficznego w Krakowie zabrzmią w niedzielne południe w Muzeum Lotnictwa Polskiego
w Krakowie. Grupa śpiewacza „Kumoszki i Gospodarze” wykona tradycyjne wersje kolęd, rzadko prezentowane w telewizyjnych programach i w radiowych audycjach. Chór Polskiego Radia – Lusławice przedstawi zaś opracowane specjalnie na tę okoliczność artystyczne aranżacje utworów.
Muzeum Etnograficzne w Krakowie w ten weekend zaprosi także do wspólnego tworzenia bożonarodzeniowych dekoracji – drewnianych świeczników oraz figurek inspirowanych świecznikami z niemieckich Rudaw i figurkami z Warsztatów Krakowskich. Podczas warsztatów „Dekoracje dla każdego” instytucja zapewni wsparcie osób prowadzących i asystujących, przestrzeń do twórczej pracy dostępną pod względem architektonicznym oraz moc inspiracji i materiałów.
W najbliższą sobotę Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu zaprosi na dwa wydarzenia w świątecznym klimacie:
– Przegląd Pastorałek i Kolęd Ludowych Regionu Krakowskiego, organizowany tradycyjnie w Pałacu Vauxhall w Krzeszowicach. W biorą mogą wziąć udział zespoły, grupy śpiewacze i soliści w trzech kategoriach wiekowych: od uczniów szkół podstawowych do dorosłych. Do uczestnictwa organizatorzy zapraszają mieszkańców całego regionu krakowskiego.
– warsztaty tworzenia tradycyjnie zdobionych podłaźniczek pod hasłem „Boże Narodzenie w lachowskiej chacie”, których efekty odmienią świąteczne aranżacje i wskrzeszą sentyment do tego, co piękne w lokalnej tradycji. Podłaźniczka to karpacka poprzedniczka świątecznej choinki – wieszane do góry nogami, iglaste gałęzie lub przyozdobione jedliną obręcze przetaka. Była strojona własnoręcznie wykonanymi ozdobami: jabłkami, orzechami, bibułą, czasem cukierkami. Dzisiaj może być piękną, niebanalną, nawiązującą do rodzimych tradycji ozdobą świąteczną domów.
Więcej informacji na stronie SOKOŁA
Podłaźniczka pojawi się również na rodzinnych warsztatach organizowanych w ten weekend przez Muzeum Ziemi Tarnowskiej. Podczas zajęć świątecznego „zrób to sam” w oddziale – Muzeum Etnograficzne w Tarnowie, będzie mowa także o innych dawnych ludowych dekoracjach świątecznych – pająku, świecie z opłatka, rajskich jabłuszkach i złotych orzechach. Czym różniły się od współczesnych ozdób i jak je własnoręcznie wykonywano? Tego wszystkiego będzie można się dowiedzieć nie tylko w teorii, ale i w praktyce!
Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach inauguruje dwie wystawy szopki bożonarodzeniowej:
w Skansenie w Szymbarku ekspozycja wyjątkowych, tradycyjnych pogórzańskich szopek bożonarodzeniowych wykonanych przez twórców z Załęża, Jasła, Gorlic i Grybowa. Wśród autorów znajdują się znani artyści nieprofesjonalni regionu: Antoni Bolek, Adam Rąpała, Karol Brej, Józef Śliwa oraz Andrzej Radzik. Zaprezentowane prace ukazują bogactwo lokalnej tradycji rzemieślniczej, różnorodność form oraz indywidualne style poszczególnych twórców.
w Galerii Dwór Karwacjanów w Gorlicach zostanie zaprezentowana „szopka neapolitańska” z kolekcji Tomasza Tajaka. Jak wyjaśnia sam kolekcjoner, należy ona do najbardziej okazałych dzieł w jego zbiorach: – Jej wielowątkowość i narracyjność sprawia zarówno mnie jako twórcy i konstruktora, ale również odbiorcy ogromną radość. Wystawa w Gorlicach została przygotowana dokładnie 30 lat, po tym jak pierwszy raz ustawiłem pod choinką maleńką stajenkę.
Więcej informacji na stronie muzeum
Koncerty: Mistrzowskie recitale i operetkowe przeboje
fot. mat. org. koncertu / Tianyou Li
Muzyczny weekend upłynie w Filharmonii Krakowskiej pod znakiem mistrzowskich recitali:
– w ramach Dni Muzyki Organowej wystąpi Lorenzo Ghielmi. Włoski artysta uchodzi za jednego z najwybitniejszych interpretatorów utworów organowych i klawesynowych J.S. Bacha. Koncertuje w całej Europie, Rosji, Japonii, Korei i obu Amerykach. Podczas koncertu w Krakowie na scenie będzie mu towarzyszył Chór Chłopięcy Filharmonii pod przewodnictwem Krzysztofa Michałka.
– jako bohater kolejnego z cyklu Recitali Mistrzowskich, organizowanych z okazji tegorocznego Konkursu Chopinowskiego w Warszawie, zagra chiński pianista Tianyou Li – laureat nagrody specjalnej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina za najlepsze wykonanie poloneza podczas Konkursu.
Więcej informacji na stronie filharmonii
Filharmonia Krakowska zaprasza również poza swoją siedzibę – do Domu Kultury w Wolbromiu. W ramach cyklu Z operetką po Małopolsce wystąpi Orkiestra Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie pod batutą Mieczysława Smydy. W programie koncertu zabrzmią najpiękniejsze arie i duety operetkowe w wykonaniu znakomitych solistów: Pauli Maciołek, Moniki Korybalskiej, Adama Sobierajskiego, Stanisława Sorysa i Jacka Ozimkowskiego.
Filharmonia Krakowska nie zapomina również o młodszych i najmłodszych melomanach. Z myślą o nich w najbliższy weekend odbędą się:
– kolejne spotkanie z adresowanego do młodzieży cyklu Musica Ars-Amanda, podczas którego będzie można usłyszeć kompozycje Couperina, Ravela i Straussa. Razem z Orkiestrą Filharmonii po przewodnictwem Michała Klauzy, wystąpi klawesynistka Anna Huszczo.
– „Bajki muzyką pisane” to dźwiękowe opowieści dla najmłodszych odbiorców. Tym razem hasłem przewodnim będzie „Kiedy niebo płacze”. – Smutek to emocja głęboka jak dźwięk wiolonczeli. Pokażemy, że nie trzeba się go bać, bo w smutku też mieszka spokój – zapewniają organizatorzy. Dla dzieci wystąpią: Magdalena Sowa-Zyzańska, Agata Kubik, Dominik Ślazyk i Piotr Więcaszek.
Więcej informacji na stronie filharmonii
Wystawy: 100-lecie Szkoły Orląt, Matejko z Krynicy, dekoracyjne kropki
Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie zaprasza na uroczysty wernisaż wystawy „100-lecie Szkoły Orląt”, przygotowanej we współpracy z Lotniczą Akademią Wojskową – instytucją, która od stu lat kształtuje elity polskiego lotnictwa wojskowego. Ekspozycja łączy w sobie dwie perspektywy: przygotowane przez uczelnię plansze informacyjne ukazujące jej historię w szerokim i nowoczesnym ujęciu oraz unikatowe eksponaty ze zbiorów Muzeów, prezentowane publicznie niezwykle rzadko. To kompleksowa, fascynująca opowieść o rozwoju Szkoły Orląt i ludzi, którzy tworzyli jej legendę.
W Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach można oglądać niezwykłą wystawę „Nikifor. Matejko z Krynicy”, która prezentuje wybrane prace łemkowskiego artysty, pochodzące ze zbiorów Centrum Kultury w Krynicy-Zdroju. Ekspozycja pozwala odkrywać tego twórcę na nowo – nie tylko jako malarza, ale także jako wrażliwego świadka kultury regionu, którego intuicja artystyczna ocaliła od zapomnienia piękno prostych miejsc i codziennych gestów. Wydarzenie odbywa się pod Patronatem Honorowym Iwony Gibas – Członka Zarządu Województwa Małopolskiego.
Muzeum Etnograficzne w Krakowie otwiera nową wystawę czasową w Domu Esterki pod hasłem „Na początku była kropka. Kropki i kreski. Rzecz o dekorowaniu ścian w budownictwie drewnianym”. Jest ona zwieńczeniem projektu badawczego realizowanego przez badaczki Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego – Maję Spychaj-Kubacką i Elżbietę Jodłowską. Ekspozycja przybliża publiczności zjawisko ludowej dekoracji ścian drewnianych budynków – „krop”, białych lub błękitnych punktów malowanych na zrębowych ścianach domów, stodół i spichlerzy. Ten prosty, a zarazem niezwykle sugestywny motyw zdobniczy występował m.in. w Małopolsce, na Podkarpaciu, Sądecczyźnie, Łemkowszczyźnie i Pogórzu. Na wystawie zobaczyć można fotografie i dokumentację archiwalną poświęconą tym zanikającym formom zdobnictwa, a także dzieła współczesnych artystów inspirowanych estetyką ludowych malatur.
Cricoteka w Krakowie zaprasza na wernisaż nowej wystawy w Galerii – Pracowni Tadeusza Kantora na ulicy Siennej. Ekspozycja „Krakowski w zbliżeniu” wyrosła z zaintrygowania osobowością Wojciecha Krakowskiego – zmarłego w 1991 roku artysty – scenografa, grafika, malarza, twórcy animacji i teoretyka sztuki. Jego biografia i różnorodne prace prowokują dzisiaj do refleksji nad historią i jej wpływem na osobowość artysty, nad trwałością pamięci, procesem zapominania i „odpominania” jego dzieła, które w sposób szczególny naznaczone zostało (przemilczaną) wojenną traumą. Podejmowane przez studentów scenografii przy okazji wystawy dialogi z Krakowskim kryją także próby dokończenia niezrealizowanych przez niego projektów, w tym autorskich scenariuszy filmowych, etiud i animacji.
