Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało w poniedziałek o ustanowieniu na wniosek ABW tymczasowego zarządu przymusowego na 100 proc. akcji Gazpromu w spółce EuRoPol Gaz. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Jako pierwsza o zarządzie przymusowym na akcjach Gazpromu w EuRoPol Gazie poinformowała "Rzeczpospolita". EuRoPol Gaz jest właścicielem polskiego odcinka gazociągu jamalskiego. Akcjonariuszami EuRoPol Gazu są w 48 proc. PGNiG, w 48 proc. Gazprom oraz w 4 proc. kontrolowana przez PGNiG spółka Gas-Trading.
Z decyzji Ministra Rozwoju i Technologii datowanej na 14 listopada 2022 r. i opublikowanej na stronach tego resortu wynika, że na wniosek Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego ustanowiono zarząd przymusowy w zakresie 100 proc. akcji PAO Gazprom posiadanych w System Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz. Zastępca ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn potwierdził PAP, że ABW sporządziła odpowiedni wniosek i przesłała do ministra rozwoju.
Jako osobę wykonującą zarząd wyznaczono w decyzji Radosława Kwaśnickiego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu – podkreślono.
Jak podkreśla się w decyzji, w EuRoPol Gazie zastosowana jest tzw. reprezentacja krzyżowa, która do składania oświadczeń woli wymaga współdziałania członków zarządu powoływanych z rekomendacji PGNiG oraz Gazpromu. Z uwagi na obecną sytuację współpraca członków zarządu jest jednak ograniczona, co powoduje blokadę decyzyjną zarówno na poziomie zarządu spółki, jak również walnego zgromadzenia akcjonariuszy – argumentuje Minister w decyzji. Przypomina się w niej, że uchwały podejmowane są większością trzech czwartych głosów, a także przy zachowaniu jednomyślności dwóch głównych akcjonariuszy.
Trudności decyzyjne w EuRoPol Gazie utrudniają prawidłową współpracę z wyznaczonym operatorem systemu przesyłowego, co ma wpływ na bezpieczeństwo dostaw gazu do odbiorców krajowych i zagranicznych, a tym samym bezpieczeństwo ekonomiczne i energetyczne państwa – dowodzi MRiT w decyzji.
Wyznaczonym przez Prezesa URE operatorem systemu przesyłowego na należącej do EuRoPol Gazu polskiej części systemu gazociągów tranzytowych Jamał-Europa do 2068 r. jest Gaz-System. Według MRiT trudności decyzyjne w EuRoPol Gazie utrudniają prawidłową współpracę z wyznaczonym operatorem systemu przesyłowego, co ma wpływ na bezpieczeństwo dostaw gazu do odbiorców krajowych i zagranicznych, a tym samym bezpieczeństwo ekonomiczne i energetyczne państwa.
Jak wskazano w decyzji, w uznaniu Ministra ustanowienie zarządu przymusowego jest konieczne dla zapewnienia funkcjonowania tego podmiotu w zakresie wykonywanych przez ten podmiot praw ze 100 proc. akcji SGT EuRoPol Gaz, "w celu utrzymania w zakresie działalności tego przedsiębiorstwa świadczenia usług użyteczności publicznej lub wykonywania innych zadań o charakterze publicznym oraz dla ochrony interesu ekonomicznego państwa".
Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 25 kwietnia 2022 r., wobec Gazpromu, jako akcjonariusza EuRoPol Gazu zastosowano m.in. środek sankcyjny polegający na zamrożeniu wykonywania praw z akcji w EuRoPol Gazie oraz zamrożeniu dywidend z tytułu posiadania akcji w EuRoPol Gazie.
