Kanadyjska firma Laurentis pomoże spółce Orlen Synthos Green Energy w sporządzeniu wstępnego raportu bezpieczeństwa dla reaktorów BWRX-300. Podpisane 14 listopada porozumienie o współpracy znacząco przybliża perspektywę rozpoczęcia budowy pierwszych SMR-ów w Polsce – jeszcze przed końcem tej dekady.
Wstępny Raport Bezpieczeństwa to kompleksowa analiza wymagana przez organ dozoru jądrowego – Państwową Agencję Atomistyki (PAA) – jako część wniosku inwestora o wydanie zezwolenia na budowę. Dokument ma na celu wykazanie bezpieczeństwa planowanej w Polsce budowy reaktorów BWRX-300 firmy GE Hitachi Nuclear Energy. Jego opracowanie stanowi jeden z najistotniejszych i najbardziej pracochłonnych elementów procesu licencjonowania obiektu energetyki jądrowej.
Właściwe przygotowanie raportu, będącego pierwszą tego typu analizą w całej Unii Europejskiej, wymaga pozyskania przez zespół OSGE od partnerów biznesowych szeregu istotnych danych i parametrów przyszłej infrastruktury. Taki właśnie jest główny cel porozumienia podpisanego w Centrum Prasowym PAP z Laurentis (transfer wiedzy i doświadczenia od kanadyjskiej firmy), a wcześniej z amerykańskim gigantem GE Hitachi (współpraca w obszarze technologii).
„Wdrożenie w Polsce technologii BWRX-300, czyli małych reaktorów modułowych, jest absolutnie krytyczne zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa ekonomicznego, jak i energetycznego naszego państwa. Doświadczenia firmy Laurentis w tym zakresie jest dla nas bezcenne” – przekonywał Rafał Kasprów, prezes zarządu OSGE.
Laurentis to spółka zależna Ontario Power Generation (OPG), która od sześciu dekad specjalizuje się dostarczaniu kompleksowych usług i rozwiązań jądrowych, w tym w zarządzaniu projektami, licencjonowaniu, budowaniu gotowości operacyjnej i wsparciu dla operatora. Przede wszystkim jednak Laurentis zdobywa cenne doświadczenie praktyczne, angażując się w projekt OPG w Darlington niedaleko Toronto (prowincja Ontario), gdzie powstaje już pierwszy na świecie reaktor BWRX-300.
„Stworzenie infrastruktury SMR-ów umożliwi Polsce osiągnięcie ambitnych, ale niezbędnych dla utrzymania konkurencyjności i niezależności gospodarczej ambitnych celów w zakresie zielonej energetyki” – zaznaczył Michael Hare, dyrektor zarządzający na Europę w Laurentis Energy Partners.
Porozumienie pomiędzy OSGE a Laurentis stanowi krok milowy w kierunku udostępnienia polskim firmom, fabrykom i gospodarstwom domowym czystej energii pozyskiwanej z tzw. małego atomu. Finalizacja projektu OSGE ma także kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i całego regionu, a także wspólnego osiągania globalnych celów klimatycznych i rozwoju relacji polsko-kanadyjskich, o czym wspomniał Stephen Lecce, minister energii kanadyjskiej prowincji Ontario.
„Nikt tak dobrze, jak właśnie Polacy, nie rozumie znaczenia suwerenności energetycznej, zwłaszcza w tak nieprzewidywalnym jak obecnie otoczeniu geopolitycznym. Bardzo cieszy nas możliwość podzielenia się z Wami bogatymi doświadczeniami Ontario, w którym już połowa produkowanej energii pochodzi z atomu” – podkreślił Stephen Lecce.
Dodał, że budowa SMR-ów oznacza także dodatkowy impuls rozwojowy: tak dla gospodarki ogólnokrajowej, jak i lokalnej.
„Kanadyjskie doświadczenia pokazują, że inwestowanie zarówno w >>mały<<, jak i >>duży<< atom generuje tysiące zielonych, dobrze płatnych miejsc pracy oraz oznacza nowe zamówienia i kontrakty dla wielu dostawców i podwykonawców” – zauważył minister energii Ontario.
Przy podpisaniu porozumienia obecni byli również m.in. Catherine Godin (ambasadorska Kanady w Polsce), Wojciech Wrochna (sekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu i pełnomocnik rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej) oraz Dagmara Peret (szefowa GE Hitachi w Polsce).
„Do pracy przy raporcie zaangażowanych ma być ok. 150 osób, a sam dokument powinien być gotowy do połowy 2026 roku. Dzięki temu będziemy mogli rozpocząć proces licencjonowania, co umożliwi przystąpienie do budowy pierwszych reaktorów jeszcze do końca tej dekady” – powiedział Rafał Kasprów.
Od końca 2023 r. OSGE posiada już pozytywne decyzje zasadnicze z Ministerstwa Klimatu i Środowiska dla sześciu lokalizacji reaktorów BWRX-300: Stawy Monowskie, Włocławek, Ostrołęka, Dąbrowa Górnicza, Kraków – Nowa Huta i Stalowa Wola – Tarnobrzeg.
Pojedynczy mały reaktor BWRX-300 pozwoli w ciągu sześciu dekad uniknąć 176 mln ton emisji CO2 oraz spalenia 65 mln ton węgla. Inwestycja w SMR-y będzie miała również pozytywny wpływ na polską gospodarkę. Według wyliczeń z raportu LPMG, przygotowanego dla spółki, faza inwestycyjna wraz z 60-letnim okresem działalności operacyjnej reaktora może wygenerować ponad 24 mld zł wartości dodanej brutto i 2,7 tys. nowych miejsc pracy.
Jak najszybsza budowa małych reaktorów jądrowych to również rekomendacja Komisji Europejskiej, która na początku bieżącego roku ogłosiła utworzenie specjalnego sojuszu przemysłowego, dedykowanego powstawaniu SMR-ów na obszarze całej UE.
