Komitet powołany przez wojewodę podkarpackiego zdecydował, jakie wydarzenia będą firmować obchody odzyskania niepodległości w regionie. Spośród 900 zgłoszonych propozycji wybrano 100. Są wśród nich uroczyste akademie, konferencje naukowe, nowe pomniki i pamiątkowe tablice, ale także pokaz filmów w Ogrodach Bernardyńskich, rajd rowerowy oraz akcja sadzenia miododajnych drzew.
„100 wydarzeń na 100-lecie odzyskania Niepodległości” to swoiste kalendarium, zawierające kluczowe, prestiżowe i wyjątkowe wydarzenia, jakie w 2018 roku organizują na Podkarpaciu organizacje pozarządowe, samorządy, uczelnie, muzea i szkoły, by uczcić ważną dla Polski rocznicę. Aby znaleźć się na tej wyjątkowej liście należało przekonać do swojego pomysłu Komitet Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, do którego wojewoda podkarpacki zaprosił parlamentarzystów, a także przedstawicieli duchowieństwa, służb mundurowych, uczelni wyższych, związków zawodowych, organizacji kombatanckich i innych organizacji społecznych.
– Mieszkańcy województwa, organizacje pozarządowe, samorządy i różne instytucje zgłosiły 900 inicjatyw. Dziś komitet zdecydował, które z nich zostaną wyróżnione w kalendarium i w sposób szczególny zaznaczone – mówiła w poniedziałek, 21 maja, podczas konferencji prasowej Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki.
I tak, do promowanego przez władze województwa programu na 100-lecie odzyskania niepodległości Polski trafiły nie tylko główne obchody narodowego święta 1 listopada w Rzeszowie, ale także wiele innych przedsięwzięć, jakie organizowane są w regionie przez cały rok. Jedną z ciekawych, choć może zaskakujących propozycji (inicjatywa zarządu województwa podkarpackiego) jest np. akcja sadzenia w miododajnych drzew. W każdej gminie ma zostać zasadzonych 100 miododajnych drzew. Samorządy mają obsadzić aleje lub skwery takimi drzewami, jak lipy czy klony. – To pomnik, który powstanie w przyrodzie – mówi Władysław Ortyl marszałek podkarpacki.
Oprócz „zielonego” pomnika, powstaną także inne, upamiętniające postaci i wydarzenia – dwóch doczeka się Józef Piłsudski. Poświęcone mu monumenty staną w Rzeszowie i Brzozowie. Oba zostaną odsłonięte 11 listopada. W Rzeszowie pojawi się też Łuk 22 Strzelców Budziwojskich. 25-metrowy obelisk upamiętniający setną rocznicę odzyskania niepodległości stanie Tuligowach w gminie Rokietnica, nowy pomnik będzie także w Błażowej. Powstanie również Szlak Orląt Lwowskich w gminie Wojaszówka, który wyznaczać będą pomniki w postaci prostych cokołów, na których stanie symbol Lwowa oraz Cmentarza Orląt Lwowskich.
Wśród 100 wydarzeń jest wiele koncertów i widowisk. Wśród nich: Trans/misje Międzynarodowy Festiwal Sztuk w Teatrze im. W. Siemaszkowej, koncert patriotyczny 18 czerwca w ramach XXVI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Leżajsku, w z udziałem aktora Jerzego Zelnika, koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego w Filharmonii Podkarpackiej (22 października) i cykl koncertów (również w filharmonii) pt. „Polskie dźwięki”. 9 listopada we wszystkich szkołach województwa podkarpackiego o godz. 11.11 odśpiewany zostanie hymn narodowy. Podczas wakacji w Ogrodach Bernardyńskich zagości kino plenerowe, w którym pokazanych zostanie 8 filmów o tematyce patriotycznej. Jest to wspólne przedsięwzięcie Wojewody Podkarpackiego, Podkarpackiego Kuratora Oświaty oraz Oddziału IPN w Rzeszowie.
– Konferencje naukowe, festiwale, pokazy grup rekonstrukcyjnych i wiele innych wydarzeń jest wśród tych stu wybranych. Ale pozostałych 800 również jest ważne i liczymy, że kolejne projekty nadal będą zgłaszane – podkreślała wojewoda Ewa Leniart. – Z tych 100 już wybranych nie będziemy wskazywać jednego najważniejszego. Przede wszystkim chodzi o zachęcenie do świętowania jak największej liczb osób. Pokażmy, że potrafimy się cieszyć tym ważnym jubileuszem.
– Organizatorzy patriotycznych imprez mogą biegać się o dotację z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – powiedział marszałek Ortyl, przypominając, że w ub. roku rząd uchwalił Wieloletni Program „Niepodległa”. Program dotacyjny, prowadzony przez Biuro Programu „Niepodległa” promuje festiwale, koncerty, spektakle, wystawy i projekty animacyjno-edukacyjne – szczególnie te oparte na interakcji i współdziałaniu. Dopuszczone jest również przygotowanie i oznakowanie szlaków tematycznych i historycznych, tworzenie archiwów historii mówionej i archiwów społecznych czy publikacje poświęcone stuleciu odzyskania niepodległości. Na dofinansowanie nie mogą liczyć projekty inwestycje oraz oficjalne uroczystości organizowane przez jednostki samorządu terytorialnego.
