W piątek, 7 czerwca w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie odbędzie się premiera animowanego filmu "Sklep Schaittra" autorstwa Bartosza Babelskiego i Jacka Guta. Fabuła wykonana metodą animacji przenosi widza do rzeszowskiego, XIX-wiecznego sklepu należącego do ówczesnego kupca i entomologa – Ignacego Schaittra. Filmu można też szukać na Youtubie. Warto bardzo!
Rzeszów. Wiosna 1855 roku. W sklepie Ignacego Schaittra gwarno i tłoczno od samego rana. Nic dziwnego. Dostać tu można konserwy, kawę, herbatę, kosmetyki, proch strzelniczy, terpentynę, a nawet wina szampańskie. Kupiec jako jedyny w mieście sprzedaje wszelkiego rodzaju towary kolonialne, apteczne oraz farby i nasiona. Przez otwarte okna do pomieszczenia „wlatują” głośne rozmowy i przekomarzania Żydów. Herc i Srul jak zwykle kłócą się o klientów.
– Herc, dlaczego Pan pod moim sklepem towar oferujesz? – pyta Srul. – Mnie na ulicy wolno wszystko w sprawie handlu. Ja temu Panu buty skórkowe pierwszej jakości sprzedaję – odpowiada Herc.
W gwarze i pośpiechu miasta nie brakuje codziennych problemów, spraw do załatwienia i starań o połączenie linią kolejową Rzeszowa z Krakowem. Tak pokrótce można opisać 13-minutową produkcję „Sklep Schaittra”, której fabuła wnika w XIX-wieczne rzeszowskie środowisko kupieckie i opowiada o perypetiach Ignacego Schaittra, znanego kupca i entomologa.
Fot. Ilustracje Jacka Guta
Rzeszowianin urodził się w 1805 roku. Smykałkę do handlu miał w genach. Prowadził także badania entomologiczne oraz gromadził zbiory fauno-florystyczne. Kolekcjonował owady, w szczególności upodobał sobie muchówki, które posiadają tylko jedną parę skrzydeł. Był również działaczem społecznym, nieustannie zabiegał o rozwój kolei w Rzeszowie.
Jego rodzina zapisała się w historii miasta jako rajcy, radni powiatowi, kolekcjonerzy, społecznicy i przede wszystkim wspaniali handlowcy, którzy ciągle poszerzali asortyment unikatowych towarów i usług. Własnością firmy „Schaitter i spółka” były dwie pierwsze rzeszowskie stacje benzynowe przy Placu Farnym oraz na Placu Wolności. Ich sklepy znajdowały się na Baldachówce, w kamienicy Jakuba Holzera i na wprost ul. Grunwaldzkiej, gdzie dzisiaj znajduje się kawiarnia „Murzynek”.
„Lalka” Prusa w rzeszowskim wydaniu
Kupiecki świat w XIX-wiecznym Rzeszowie zobrazowali Bartosz Babelski i Jacek Gut. W 13-minutowej produkcji wykonanej metodą animacji odkryli kolejne tajemnice Ignacego Schaittra oraz pokazali, jak wielowymiarowa była to postać.
– Tworzenie filmu dokumentalnego nie miało sensu, bo Schaittrowie od dawna nie żyją. Kto miałby opowiadać o sklepie? Film paradokumentalny z odgrywanymi przez aktorów scenami wydaje się zbyt drogi. Scenografia i stroje kosztują. Pomyślałem więc, że zrobię animowaną produkcję – mówi Bartosz Babelski, współtwórca filmu.
Dwa lata temu w ręce Babelskiego trafiło opracowanie Agnieszki Terchy z Działu Digitalizacji Zbiorów Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie. Była to historia rodu Schaittrów i prowadzonych przez nich sklepów na terenie Rzeszowa. Później udało mu się przeczytać wspomnienia dawnego pracownika sprzedającego u znanych kupców. Przekonuje, że ich losy kojarzą mu się z „Lalką” Bolesława Prusa.
Rzeszowianin odpowiada za dokumentację historyczną, scenariusz, reżyserię, montaż i dźwięk w animacji.
– Na potrzeby filmu musieliśmy przywołać wydarzenia, które w rzeczywistości miały miejsce w różnych momentach funkcjonowania sklepu Schaittra. Odwzorowaliśmy także topografię dawnej ul. Farnej i znajdujących się przy niej kamienic, noszącej teraz nazwę Tadeusza Kościuszki. Zwracaliśmy szczególną uwagę na dawne stroje, wystrój wnętrz, czcionkę w listach, a nawet imiona i sposób mówienia – dodaje Babelski.
Fot. Ilustracje Jacka Guta
Drugim twórcą filmu o rzeszowskim kupcu jest Jacek Gut odpowiedzialny za dokumentację historyczną, rysunki i animacje. Na potrzeby realizacji fabuły powstało ponad 80 kilkusekundowych ujęć. Tych niewykorzystanych ilustracji jest prawie drugie tyle.
Premiera „Sklepu Schaittra” odbędzie się w piątek, 7 czerwca w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie. Bezpłatny pokaz zaplanowano na godz. 17.30.
Obsada iście aktorska
Animowanym bohaterom głosu użyczyli aktorzy Teatru „Maska” oraz Teatru im. Wandy Siemaszkowej i „Przedmieście”. Główną rolę Ignacego Schaittra zagrał Maciej Owczarek. W produkcji można usłyszeć także Kamila Dobrowolskiego czy Malwinę Kajetańczyk.
Odgłosy tłumu na ulicy odtworzyli studenci z Chóru Akademickiego Politechniki Rzeszowskiej. Muzykę stworzył Jacek Chrobak. Produkcja współfinansowana jest przez Podkarpacką Komisję Filmową ze środków Wojewódzkiego Domu Kultury i budżetu Województwa Podkarpackiego.
.PNG)
.PNG)
