Zaszczytne odznaczenie wręczył muzykowi marszałek województwa Władysław Ortyl, w Filharmonii Podkarpackiej, podczas koncertu, w czasie którego zabrzmiała kompozycja muzyka. To właśnie Zarząd Województwa Podkarpackiego wystąpił z inicjatywą uhonorowania znakomitego muzyka tym prestiżowym odznaczeniem.
Krzyż Zasługi, ustanowiony przez ponad stu laty, nadawany jest osobom, które położyły zasługi dla państwa lub obywateli spełniając czyny przekraczające zakres ich zwykłych obowiązków, a przynoszące znaczną korzyść Polsce i jej obywatelom, m.in. poprzez ofiarną działalność publiczną.
Przyjmując odznaczenie, znakomity muzyk nie krył wzruszenia, że honoruje go jego druga Ojczyzna, z którą związany jest od kilkunastu lat, i której obywatelstwo przyjął półtorej dekady temu.
Gary Guthman urodził się 1952 roku w Stanach Zjednoczonych. W Polsce mieszka od 2008 roku. Ten jazzman, trębacz i kompozytor przez lata występował jako solista z wieloma gwiazdami muzyki oraz największymi orkiestrami symfonicznymi w Kanadzie i w USA. Współpracował z takimi niekwestionowanymi sławami, jak Tom Jones, Paul Anka, Tony Bennett, Aretha Franklin czy Tina Turner. Do Polski przyjechał za głosem serca.
Po przeprowadzce, wydał w Polsce w 2011 roku płytę z autorskimi kompozycjami, zatytułowaną „Solar Eclipse”, która jest do tej pory jedynym pełnym albumem amerykańskiego jazzmana, wydanym przez Polskie Radio, w jego stuletniej historii. W 2020 roku artysta otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które zaowocowało powstaniem suity kameralnej „The Traveler” na harfę, flet, wiolonczelę i głos. Premiera czterech części utworu odbyła się w 2021 roku. Jako człowiek urodzony w rodzinie o tradycji judaistycznej, podjął i konsekwentnie realizuje postanowienie promowania postaw Polaków, którzy podczas II wojny światowej ratowali żydowskich sąsiadów przed okrucieństwem nazistowskiego okupanta. Jako muzyk, czyni to w języku muzyki. Jest autorem musicalu „Letter from Warsaw / List z Warszawy”, który miał premierę w 2019 roku. Inicjatywę tą wsparła Ambasada Stanów Zjednoczonych w Polsce oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Premierę spektaklu zaszczycili najważniejsi dyplomaci oraz przedstawiciele środowisk żydowskich ze Stanów Zjednoczonych i Polski. Spektakl był szeroko komentowany w prasie polskiej oraz amerykańskiej, ponieważ stał się elementem dyskursu, poświęconego pamięć czasów Holokaustu oraz postaw Polaków.
W 2023 roku Gary Guthman stworzył dla Filharmonii Podkarpackiej uwerturę symfoniczną zatytułowaną „Qui ingreditur sine macula”, skomponowaną na misterium multimedialne „Przerwane dzieciństwo”. Prapremiera odbyła się w przeddzień uroczystości beatyfikacyjnych Rodziny Ulmów, we wrześniu 2023 roku. Dzieło opowiada o heroicznym poświęceniu markowskiej rodziny, ratującej rodziny Grunfeldów, Goldmanów i Didnerów przed hitlerowskimi zbrodniarzami. Uczestnikami wydarzenia byli m.in. Prezydent Andrzej Duda z Małżonką Agatą Kornhauser–Dudą oraz wielu gości z Polski i świata. Kompozytor, głęboko poruszony humanitaryzmem Józefa i Wiktorii Ulmów, którzy zapłacili za niesienie pomocy życiem swoim i swoich dzieci, swój utwór odniósł do cytatu z Psalmu Dawidowego „Kto (w niebiosa) wstępuje bez skazy”.
W 2024 roku, w 80. rocznicę mordu na Rodzinie Ulmów, podczas Narodowego Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką artysta wykonał utwory „Kaddish” i „Silencio”, kolejny raz honorując pamięć Rodziny Ulmów. Gary Guthman wielokrotnie wyznawał, że popularyzowanie wiedzy o bohaterskiej Rodzinie Ulmów uważa za honor oraz swój obowiązek.
W czasie koncertu symfonicznego w Filharmonii Podkarpackiej, zabrzmiał skomponowany przez Gary’ego Guthmana Koncert na flet i orkiestrę symfoniczną. Trzyczęściowy utwór jest oryginalną, synkretyczną kompozycją, nawiązującą do różnych stylów i epok muzycznych, w której słuchacze odnajdują m.in. jazzowe inspiracje. Na rzeszowskiej scenie dla melomanów i samego kompozytora wystąpili: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej, dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk oraz fleciści Agata i Łukasz Długosz.
Czytaj także:
