W Katowicach zakończyła się trzecia edycja największej konferencji klimatycznej w tej części Europy. W ciągu dwóch dni debat uczestnicy szukali odpowiedzi na najpilniejsze pytania dotyczące transformacji energetycznej, jej finansowania oraz zrównoważonego rozwoju i walki ze zmianą klimatu. Wiceminister Jan Szyszko zapowiedział skierowanie do konsultacji publicznych społecznego planu klimatycznego. W debatach o gospodarce obiegu zamkniętego, Agendzie 2030 oraz celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ wziął udział wiceminister Konrad Wojnarowski.
Społeczny plan klimatyczny ma zarysować priorytety strategiczne inwestowania pieniędzy ze społecznego funduszu klimatycznego. Będzie to mechanizm pozwalający zmierzyć się z wyzwaniem, jakim niesie ze sobą wejście w życie systemu ETS2
– powiedział wiceminister Jan Szyszko.
Jan Szyszko zaznaczył, że prace nad społecznym planem klimatycznym to kluczowy proces prowadzony w MFiPR. Wiceminister zadeklarował, że w ciągu najbliższych tygodni plan ten trafi do konsultacji publicznych.
Zastrzegł jednocześnie, że resort funduszy i polityki regionalnej ma sceptyczne podejście do modelu tego systemu, który jest w tym momencie zaproponowany.
On jest dalszą częścią realizacji sprawiedliwej transformacji przez niesprawiedliwe społecznie pomysły, jakim jest obciążanie najbiedniejszych proporcjonalnie w największym stopniu za koszty transformacji
– wyjaśnił wiceminister Jan Szyszko.
Polska ma być największym beneficjentem osłonowego Społecznego Funduszu Klimatycznego finansowanego z dochodów z ETS2 z budżetem ok. 50 mld zł. Nowy unijny system handlu emisjami ETS2, jeśli wejdzie w życie, będzie wiązał się m.in. z wprowadzeniem opłaty od emisji dwutlenku węgla pochodzących z budynków i transportu drogowego.
Jeżeli zielona transformacja ma być procesem, który będzie sukcesem gospodarczym i społecznym, to musi być ona sprawiedliwa oraz bardzo dobrze tłumaczona społeczeństwu. Koszty transformacji muszą być również sprawiedliwie rozłożone. Nie mogą w większym stopniu obciążać ludzi mniej zamożnych. Tymi zasadami kierujemy się w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej planując instrumenty i działania finansowe w ramach zielonej transformacji. Takim naczelnym instrumentem, który już obowiązuje jest Krajowy Plan Odbudowy
– powiedział wiceminister Jan Szyszko.
Wiceminister dodał, że Instrument Zielonej Transformacji Miast z KPO jest tak skrojony, aby realizować z niego przedsięwzięcia, które podnoszą jakość życia. Jego zakres działań jest bardzo szeroki, tak aby mogły z niego korzystać i metropolie i najmniejsze miasta.
Celem przedsięwzięcia jest zapewnienie finansowania inwestycji wpływających na „zazielenienie” terenów miejskich, łagodzenie zmian klimatu i adaptację do nich, bardziej efektywne wykorzystanie zasobów, zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń, przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej czy rewitalizację budynków i przestrzeni miejskich.
Źródłem finansowania inwestycji na rzecz zielonej transformacji miast są preferencyjne pożyczki. Jest to wsparcie w formie zwrotnej z oprocentowaniem 0 proc. dla projektów nie generujących przychodu lub oszczędności. Możliwe jest umorzenie do 5 proc. wartości kapitału po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia.
Budżet tego działania wynosi 40 mld złotych.
Natomiast wiceminister funduszy i polityki regionalnej Konrad Wojnarowski zabrał głos w debatach o Gospodarce Obiegu Zamkniętego i Agendzie 2030.
W pierwszej debacie paneliści rozmawiali o tym, w jaki sposób przedsiębiorstwa mogą efektywnie wdrażać Gospodarkę Obiegu Zamkniętego i po jakie instrumenty wsparcia sięgać. W drugiej dyskusji jej uczestnicy rozmawiali o Celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ – na jakim etapie tego procesu jesteśmy, które z celów są na dobrej ścieżce do realizacji, a które jeszcze nie.
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki kieruje wsparcie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na innowacje, w tym badawczo-rozwojowe oraz inne, które zwiększają konkurencyjność polskiej gospodarki. Z FENG korzystać mogą m.in. przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, organizacje badawcze, instytuty naukowe, konsorcja przedsiębiorstw oraz ośrodki innowacji. Program uwzględnia również działania na rzecz zielonej transformacji, w tym wsparcie projektów mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej firm
– mówił wiceminister Konrad Wojnarowski.
Konferencja PRECOP ma na celu wypracowanie wspólnej polityki na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu. Wydarzenie ma przygotować uczestników do listopadowego szczytu klimatycznego ONZ – COP29 w Baku w Azerbejdżanie. PRECOP jest organizowany przez United Nations Global Compact Network Poland oraz Grupę PTWP.
