„Przedsiębiorstw prowadzonych przez kobiety z roku na rok przybywa. Najnowsze badanie GEM wskazuje na znaczące różnice pomiędzy przedsiębiorczością kobiet i mężczyzn. Kobiety dużo niżej niż mężczyźni oceniają swoją wiedzę i umiejętności w prowadzeniu biznesu, znacznie bardziej boją się również porażki w działalności – mówi Paulina Zadura – Lichota, dyrektor Departamentu Przedsiębiorczości i Innowacyjności, PARP.
Aktywność kobiet w obszarze przedsiębiorczości wynika z poczucia odpowiedzialności za rodzinę (czynnik „wypychania”) oraz z poszukiwania w biznesie wyższych dochodów i samorealizacji (czynnik „przyciągania”). Ten drugi aspekt w dużej mierze odnosi się do kobiet młodych, dobrze wykształconych. Decyzję o podjęciu własnej działalności podejmują kobiety z uwagi m.in. na takie motywy jak: dążenie do niezależności i samodzielności, decydowania o własnym losie, dążenie do osiągania wyższych dochodów i uzyskania niezależności finansowej, możliwość rozwoju zawodowego oraz sprzyjające warunki na rynku. Jeśli chodzi o bariery rozwoju przedsiębiorczości kobiet, to dostępne badania wskazują m.in. na bariery podatkowe, zbyt wysokie pozapłacowe koszty pracy, bariery zatrudnienia związane z nieelastycznym prawem pracy, bariery administracyjne, słabą infrastrukturę techniczną, niedostateczną ochronę własności intelektualnej, systemy wartości i normy społeczne (w tym postawy wobec przedsiębiorców), bariery edukacyjne oraz tradycyjną socjalizację, utrwalającą podział ról społecznych według płci.
Kim jest kobieta przedsiębiorcza
Hasło kobieta przedsiębiorcza często kojarzy się z ikonami kobiecej przedsiębiorczości i sukcesu – dr Ireną Eris, Grażyną Kulczyk czy Bożeną Batycką. Jednak kobiet, którym się udało jest więcej, są obok nas – to nasze koleżanki, sąsiadki, przyjaciółki, znajome ze wspólnych wypadów z dziećmi na osiedlowy plac zabaw. Pań, które zrealizowały swoje pomysły jest wiele.
Sylwetka kobiety przedsiębiorcy
Kobieta prowadząca własna działalność gospodarcza jest młoda, na ogół dobrze wykształcona. Pracę na swoim poprzedziła zdobywając doświadczenia w innych firmach. Do podjęcia decyzji o własnym biznesie zmotywowały ją kwestie finansowe, dążenie do samodzielności i wykorzystanie sprzyjających okoliczności. Najczęściej pozostaje w stałym związku, ale nie ma dzieci. Nie rezygnuje z ich posiadania, a realizując plany dzietności może mieć ich więcej niż wynosi przeciętny wskaźnik dzietności. Realizuje model rodziny oparty na zasadzie „ podwójnego obciążenia” kobiety, ale też włącza do realizacji obowiązków rodzinnych męża/partnera (model partnerski). Rzadko sprawuje sama opiekę nad małymi dziećmi, powierzając ja innym osobom (spoza rodziny, ale tez swojemu partnerowi) lub placówkom opiekuńczym. Wśród zalet pracy na własny rachunek nie dostrzega bowiem łatwiejszego godzenia obowiązków zawodowych z rodzinnymi.
Dom gry, czyli Grajdomek
Ola Najdeker (40 lat, mama 11- letniej Igi i 9- letniej Mai, absolwentka SGH) założyła i prowadzi z sukcesem Grajdomek – sklep z grami planszowymi, niebanalnymi puzzlami i zestawami artystycznymi. Sklep to niezwyczajny – można wpaść ogrzać się przy rozpalonym kominku (bo kobiety dbają o szczegóły, chcą żeby nie tylko było praktycznie ale i pięknie – ciepło zapewnia więc uroczy, żeliwny kominek, a nie bezduszne grzejniki elektryczne), wypić herbatę, zagrać w wybraną „planszówkę” przy dużym stole, wypożyczyć grę do domu. Leniwym i mieszkającym z dala od sklepu Ola oferuje zakupy przez internet. Co sobotę zaś udostępnia sklep młody pasjonatom gier, którzy nierzadko aż do zamknięcia pod okiem dorosłego opiekuna grają w ulubioną grę fantastyczną.
Skąd pomysł na taki sklep? Całą rodziną uwielbiamy grać. Pewnego dnia poszukiwaliśmy pewnej konkretnej gry, w jej sprowadzenie zaangażowałam mamę, znajomych i właśnie wtedy w mojej głowie zrodziła się myśl o sklepie – wyjaśnia Ola. Zawsze wiedziałam, że chce prowadzić własny biznes, wiedziałam także, że musi to być coś związanego z dziećmi i koniecznie coś, co będę lubić – dodaje Ola.
Jak godzi prowadzenie firmy z obowiązkami domowymi i opieką nad dziećmi? W obowiązkach bardzo pomaga mąż, a sklep został tak pomyślany, aby dzieci spędzały nadal jak najwięcej czasu ze mną, a nie wychowywały się z kluczem na szyi. Dlatego sklep otworzyłam niedaleko podstawówki, do której chodzą córki. Po szkole przychodzą do mnie, odgrzewam im obiad, odrabiamy lekcję, wspólnie pakujemy paczki do wysyłki. Kupiłam nawet pianino do sklepu, żeby dziewczyny mogły ćwiczyć ze mną. Zresztą muzyka na żywo podoba się klientom – tłumaczy Ola. Co dał mi sklep? – zastanawia się Ola. Sporo pewności siebie, zniknął także strach, że po 10 latach nieistnienia na rynku pracy ktokolwiek mnie zatrudni… – dodaje Ola.
Okiem coacha
Jakie są kobiety w biznesie? Czy są jakieś cechy, które pomagają paniom prowadzić własną firmę? Kobiety zwykle (bo to jednak statystyka i są mężczyźni, którzy również to potrafią) z większą łatwością łączą organizacyjnie wiele drobnych spraw, co potwierdza pięknie przykład Pani Oli – mówi Agnieszka Staroń, coach, właścicielka firmy consultingowej. Niektórzy naukowcy wiążą to z ich tradycyjną rolą związaną z prowadzeniem domu, które wymagało podzielnej uwagi (dzieci, kuchnia, porządki, goście, służba – i wszystko to jednocześnie). Mężczyźni zajmowali się raczej "wielkimi zdobyczami" (wygrać wojnę, upolować mamuta, zrobić interes, który zapewni byt rodzinie) – dodaje A. Staroń.
Kobiety lepiej niż mężczyźni wykształciły także umiejętności potrzebne w utrzymywaniu przyjaznych kontaktów z ludźmi – wrażliwość na innych, empatię, cierpliwość. W efekcie potrafią z dużą wytrwałością i drobnymi krokami dążyć do swoich celów. Także same "kobiece" cele są nieco mniej spektakularne. Ale za to łatwiej osiągane. Mężczyzna często już na etapie pomysłu widzi oczami wyobraźni swój spektakularny sukces. I nierzadko traci zapał gdy okazuje się, że na drodze do niego jest mnóstwo przeszkód. Kobieta raczej mierzy zamiary na siły. Bywa w tym nawet zbyt skromna – moja praca coachingowa z kobietami w dużym stopniu polega na uświadamianiu im jak świetne są w wielu dziedzinach – dodaje A. Staroń.
Przepis na sukces
Do osiągnięcia sukcesu niezbędny jest jasno określony cel, konsekwencja, wiara, że się uda. Różnica między niemożliwym, a możliwym jest wyłącznie miarą wewnętrznej determinacji. Bohaterkom artykułu udało się. A także wielu innym – cukierni Qki, w której dwie młode kobiety upiekły przepis na sukces, Ani która spełniła marzenie o rodzinnej restauracji, Ewie prowadzącej pracownie ceramiczno-jubilerską i wielu innych których ten artykuł nie pomieści. Są szczęśliwe, spełnione jako matki, kobiety, szefowe. Ty też się odważysz?
