Dwudniowy szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SzOW), politycznego sojuszu zrzeszającego Chiny, Rosję i część państw azjatyckich, rozpoczął się w środę w stolicy Kazachstanu, Astanie. Na spotkanie przybyło kilkunastu przywódców państw, w tym Xi Jinping, Władimir Putin i Recep Tayyip Erdogan.
Obserwatorzy zwracają uwagę, że chińskiego przywódcę Xi już we wtorek z wielką pompą powitał na lotnisku prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew. Tego samego wieczoru spotkali się na nieformalnej kolacji. Jest to piąta wizyta Xi w Kazachstanie, odkąd rządzi Chinami. Tokajew wielokrotnie podkreślał, że Chiny są mu bliskie także osobiście – jako student Moskiewskiego Instytutu Stosunków Międzynarodowych (MGIMO) odbył praktykę w Pekinie, a następnie pracował tam przez kilka lat jako dyplomata. Włada językiem chińskim i jest znawcą chińskiej kultury.
W środę rano Putina powitał na lotnisku premier Ołżas Bektenow, co przez niektórych ekspertów postrzegane jest jako znaczący gest, ponieważ w kazachstańskim systemie politycznym szef rządu nie odgrywa zbyt ważnej roli. Kazachstan oficjalnie nie potępił Putina za agresję wobec Ukrainy i jest jednym z niewielu krajów, do których rosyjski dyktator może udać się bez obawy o aresztowanie na polecenie Międzynarodowego Trybunału Karnego, jednak Tokajew kilkakrotnie już sygnalizował, że stara się dystansować od Putina i delikatnie, choć konsekwentnie uniezależniać się od Rosji.
W środę rano ma się odbyć m.in. oficjalne spotkanie przywódców Chin i Kazachstanu w Pałacu Prezydenckim. Spotkanie wszystkich głów państw zaplanowano na czwartek. Zapowiedziano też rozmowy dwustronne, m.in. spotkanie Putina z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem, podczas którego – według mediów rosyjskich i tureckich – omówione zostaną “ważne zagadnienia, w tym wojna na Ukrainie”.
W czwartkowym spotkaniu plenarnym ma wziąć udział także sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres oraz szefowie innych organizacji międzynarodowych, głównie zrzeszających państwa byłego ZSRR oraz Azji.
Tegoroczny 24. szczyt SzOW odbywa się pod hasłem “Wzmocnienie wielostronnego dialogu – dążenie do trwałego pokoju i rozwoju”. Ze względu na to wydarzenie ulice Astany patroluje więcej policjantów niż zazwyczaj, a przy wjeździe do miasta ustawiono posterunki kontrolne. Zamknięto też przedszkola, a większość pracowników sektora budżetowego pracuje w trybie zdalnym.
