Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie umożliwiające skorzystanie z rozwiązań przewidzianych w specustawie powodziowej. Z pomocy społecznej dla powodzian mogą skorzystać m.in. pracodawcy i pracownicy, pracownicy socjalni i osoby z niepełnosprawnością z terenów objętych klęską żywiołową.
Szybka i skuteczna pomoc
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rekomendował uproszczenie procedury występowania o pomoc doraźną, która udzielana będzie zgodnie z zasadą „jednego okienka”. W jej ramach wystąpić można przede wszystkim o:
- Bezzwrotne 10 tys. zł na pomoc doraźną, w tym 8 tys. z pomocy społecznej i do 2 tys. zł zasiłku powodziowego,
- 200 tys. zł na odbudowę mieszkań/domów,
- 100 tys. zł na remont budynków gospodarczych.
Wsparcie finansowe, udzielane w związku z powodzią, nie jest brane pod uwagę przy ustalaniu progów dochodowych, uprawniających osoby poszkodowane do pobierania innych świadczeń.
Dodatkowe 2 tys. zł dla pracowników socjalnych
W miejscach dotkniętych klęską pomoc społeczna i jej pracownicy pełnią szczególnie istotną rolę. W MRPiPS przygotowano przepisy, które pozwolą delegować do wsparcia powodzian pracowników socjalnych z terenu całego kraju. Odciąży to lokalne samorządy i przyśpieszy wypłatę świadczeń dla osób poszkodowanych w powodzi.
Ponadto, pracownikom socjalnym, którzy przeprowadzają rodzinne wywiady środowiskowe w czasie powodzi, w tym pracownikom socjalnym delegowanym do wykonywania tych obowiązków, przysługuje jednorazowy dodatek w wysokości 2 000 zł.
Wsparcie pracowników na terenach powodziowych
- Pracownicy bezpośrednio poszkodowani w powodzi, którzy zmagają się z usuwaniem jej skutków, mogą skorzystać ze specjalnego, płatnego w pełnym wymiarze, zwolnienia z pracy na okres 20 dni. Koszty zwolnienia częściowo pokryje Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
- Podwojony wymiar urlopu na żądanie –rozwiązanie to powstało z myślą o osobach zamieszkujących tereny dotknięte powodzią, które wciąż zmagają się z jej skutkami.
- Możliwość wykorzystania urlopu w wymiarze godzinowym. Wdrożenie takiego rozwiązania pozwoli wielu pracownikom rozdzielić swój czas między pracę i działania związane z usuwaniem skutków powodzi.
- Zagwarantowanie pracownikowi, który decyduje się kontynuować pracę, że pracodawca nie każe mu udać się w delegację czy pracować w nadgodzinach.
- Uproszczenie (na czas trwania stanu klęski żywiołowej) procedur dotyczących badań okresowych czy BHP i wydłużenie czasu na odwołanie się do sądu pracy w razie zwolnienia.
Pomoc dla pracodawców z terenów dotkniętych powodzią
Pracodawca, który mimo zniszczenia części zakładu utrzymał zatrudnienie, może ubiegać się o zwrot kosztów na utrzymanie aktualnych miejsc pracy. Wnioski składać można w urzędach pracy. Jeśli z powodu powodzi pracodawca nie opłaci składek w terminie, nie zostaną naliczone kary i odsetki. Jeśli utworzone miejsce pracy uległo zniszczeniu, pracodawca może ubiegać się o umorzenie wcześniejszej refundacji na wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy. Odpowiedni wniosek należy złożyć do urzędu pracy do 31.12.2024.
Osoba bezrobotna, której umorzono środki przyznane na podjęcie działalności gospodarczej w związku z utratą miejsca pracy na skutek powodzi, zyska prawo ponownego złożenia wniosku o przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej.
Dzięki nowym przepisom pracodawca może uzyskać z urzędu pracy zwrot kosztów za zatrudnienie skierowanych do pracy bezrobotnych. Odpowiedni wniosek w tej sprawie należy złożyć do urzędu pracy. Świadczenie skierowane jest do pracodawców, którzy utrzymali po powodzi zatrudnienie, mimo że ich zakład pracy uległ częściowemu zniszczeniu. Okres zwrotu kosztów to maksymalnie 12 miesięcy.
Wsparcie w zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami
Środki na utrzymanie miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami, odtworzenie dostosowanej infrastruktury, zakup sprzętu, usunięcie szkód w infrastrukturze czy dofinansowania do kredytów rozdziela PFRON.
Rozszerzono ochronę podmiotowa dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi. O odtworzenie zniszczonej infrastruktury będą mogły się ubiegać m.in. warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywności zawodowej czy przedsiębiorstwa osób z niepełnosprawnością. W przypadku zniszczenia dokumentacji potrzebnej do ustalenia świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami, nowe przepisy pozwalają uwzględnić również inne dokumenty, które mogą potwierdzić niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności oraz potrzebę wsparcia.
Co jeszcze znalazło się w specustawie?
- Jednorazowy zasiłek losowy: opiekun dziecka kształcącego się w trybie dziennym może, w celu zaspokojenia jego potrzeb edukacyjnych, wystąpić o tzw. zasiłek edukacyjny w kwocie 1000 zł, niezależnie od dochodów.
- Dodatkowy zasiłek opiekuńczy: w przypadku, gdy żłobek, szkoła czy inna placówka wychowawcza, do której uczęszczało dziecko lub osoba z niepełnosprawnością (również dorosła) uległy zniszczeniu, nie działają lub są w trakcie remontu bądź odbudowy, opiekunowie otrzymają dodatkowe zwolnienie na czas ich zamknięcia. W tym okresie otrzymywać będą 80 proc. wynagrodzenia.
- Wydłużenie biegu terminów na dokonywanie czynności sadowych, w związku z utrudnionym w czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej dostępem do sądów.
Szczegółowe informacje na temat pomocy społecznej dla powodzian dostępne są na stronie https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-po-powodzi. Do dyspozycji mieszkańców z terenów zalewowych jest też infolinia MRPiPS pod numerem (22) 22 245 61 01.