Orzeczenie 15-osobowego składu sędziowskiego zostało wydane jako niewiążąca opinia doradcza wydana na wniosek Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
Sprawa dotyczy statusu okupowanych od 57 lat przez Izrael ziem Zachodniego Brzegu Jordanu i Jerozolimy Wschodniej, a także Strefy Gazy, gdzie nie ma już żydowskich osiedli. Na tych terenach Palestyńczycy chcą utworzyć swoje niepodległe państwo.
Izrael systematycznie dyskryminuje ludność palestyńską, a polityka i praktyka tego państwa narusza prawo Palestyńczyków do samostanowienia – zaznaczono w orzeczeniu. Stała obecność izraelska na tych terytoriach jest nielegalna i powinna się zakończyć “tak szybko jak to możliwe” – dodano.
“Ta nielegalność dotyczy całości terytoriów palestyńskich okupowanych przez Izrael od 1967 r. Izrael narzucił tam politykę i działania mające na celu rozdrobnienie tego terytorium i uniemożliwienie narodowi palestyńskiemu prawa do samostanowienia, a na dużych obszarach rozszerzył izraelską suwerenność, co narusza prawo międzynarodowe” – podkreślono.
MTS uznał, że utrzymanie i rozbudowa żydowskich osiedli na tych terenach, a także budowa powiązanej z nimi infrastruktury, w tym murów bezpieczeństwa, i wykorzystywanie surowców naturalnych, jak również ogłoszenie Jerozolimy stolicą Izraela i stosowanie na tych terenach izraelskiego prawa krajowego “oznacza aneksję dużych terenów okupowanych palestyńskich terytoriów”. Trybunał zwrócił uwagę, że te praktyki mają obowiązywać przez nieokreślony czas i powodują nieodwracalne skutki.
W opinii MTS zaznaczono, że Izrael powinien wypłacić Palestyńczykom reparacje za straty wyrządzone przez okupację. Jak dodano, Zgromadzenie Ogólne ONZ, Rada Bezpieczeństwa i wszystkie państwa członkowskie mają obowiązek, by uznawać okupację za nielegalną i nie wspierać jej podtrzymywania.
Wśród łamanych przez Izrael aktów prawa międzynarodowego wymieniono m.in. Czwartą konwencję genewską, która zakazuje państwu okupującemu przenoszenia części własnej ludności na tereny okupowane, a także wysiedlania ludności z okupowanych terytoriów.
Orzeczenie ma niewiążący charakter i prawdopodobnie nie zmieni polityki Izraela, ale może osłabić jego pozycję na arenie międzynarodowej – skomentowała agencja Associated Press.
Izrael zdobył Zachodni Brzeg, Strefę Gazy i Jerozolimę Wschodnią podczas wojny sześciodniowej w 1967 r. Jerozolima Wschodnia została w 1980 r. faktycznie anektowana i uznana za stolicę Izraela. W rządzonej przez Hamas Strefie Gazy od dziewięciu miesięcy trwa wojna wywołana atakiem tej terrorystycznej organizacji na Izrael. Zachodni Brzeg jest podzielony na trzy strefy, w różnym stopniu kontrolowane przez Izrael i Autonomię Palestyńską, jednak większość tego obszaru pozostaje pod całkowitą kontrolą Izraela.
W żydowskich osiedlach w Jerozolimie Wschodniej i na Zachodnim Brzegu mieszka blisko 700 tys. osadników. Część z osiedli jest nielegalna również według prawa izraelskiego. Palestyńczycy postrzegają wspieraną przez obecny rząd Izraela ekspansję osiedli jako główną przeszkodę w dalszym procesie pokojowym i powstaniu na tym terenie niepodległej Palestyny.
Piątkowe orzeczenie MTS zostało skrytykowane przez rząd Izraela.
