Sto trzynaście lat temu, 8 września Maria Konopnicka przyjechała do Żarnowca, do dworku ofiarowanego jej przez naród, gdzie spędziła kilka sezonów wiosenno-letnich i prowadziła ożywioną działalność pisarską i społeczną. Od 2005 roku, na początku września w rocznicę przyjazdu poetki, w tutejszym muzeum odbywa się festiwal gromadzący melomanów oraz miłośników twórczości Marii Konopnickiej. W dniach 1-4 września odbędzie się jego dwunasta edycja; swoim występem uświetni go m.in. Hanna Banaszak.
XVIII-wieczny dworek w Żarnowcu został wybrany spośród 36 miejscowości w Galicji, gdzie panowały łagodniejsze restrykcje niż w zaborach pruskim i rosyjskim. Wraz z dworkiem (zakupionym przez komitety jubileuszowe) Konopnicka otrzymała 3,5-hektarowy park z budynkiem Lamus, w którym mieściły się spichlerz i pomieszczenia gospodarcze. Poetka przyjechała tu z przyjaciółką, malarką Marią Dulębianką. Spędzała tu wiosenno-letnie miesiące, prowadziła szeroką działalność pisarską, oświatową i społeczną. Konopnicka była drugim w historii Polski pisarzem – obok Henryka Sienkiewicza – który w czasach zaborów otrzymał takie wyróżnienie. Ostatnim dniem, jaki spędziła w Żarnowcu, był 15 września 1910 r. Wyjechała stąd do sanatorium „Kiselki” we Lwowie, w którym zmarła 8 października. Pochowana została na Cmentarzu Łyczakowskim.
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu zostało otwarte 15 września 1960 r. Do najcenniejszych zbiorów należą m.in. rękopisy utworów Marii Konopnickiej: „Z przeszłości” (1879), „Z włamaniem” (1892) oraz listy poetki i innych pisarzy polskich, m.in.: Elizy Orzeszkowej, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Stanisława Przybyszewskiego, Stefana i Oktawii Żeromskich. Muzeum posiada największy w Polsce zbiór obrazów Marii Dulębianki.
Od 2005 roku, na początku września w Żarnowcu odbywa się festiwal promujący polskie tradycje narodowe i wokalne. W tym roku przypada jego dwunasta edycja. Rozpocznie się ona koncertem patriotycznym „W hołdzie Marii Konopnickiej” w wykonaniu solistów Opery i Teatru oraz słuchaczy Szkoły Wokalno-Aktorskiej w Krośnie. Inauguracja festiwalu zaplanowana jest na godz. 18 w czwartek, 1 września. Następnego dnia zgromadzona w plenerze publiczność zobaczy operetkę Franza Lehara pt. „Wesoła wdówka”, która zaprezentują soliści, Balet, Chór i Orkiestra Opery Śląskiej w Bytomiu. Również w sobotę będzie w plenerze rozbrzmiewać muzyka, tym razem muzyka żydowska „W kręgu krakowskiego Kazimierza” prezentowana przez zespół krakowskich klezmerów i ich gości, a następnie odbędzie się gala operetkowa „Koncert trzech tenorów i nie tylko” w wykonaniu oliści Opery Śląskiej w Bytomiu i Teatru Muzycznego w Gliwicach.
Na zakończenie festiwalu, w niedzielę, 4 września wystąpi Hanna Banaszak z zespołem.
Program festiwalu:
1 września (czwartek), godz. 18.00 – sala Muzeum
cena biletu 20 zł
Koncert patriotyczny W HOŁDZIE MARII KONOPNICKIEJ
Soliści Opery i Teatru oraz słuchacze Szkoły Wokalno-Aktorskiej w Krośnie
2 września (piątek), godz. 19.00 – plener
cena biletu 40 zł
Franz Lehár, WESOŁA WDÓWKA
Soliści, Balet, Chór i Orkiestra Opery Śląskiej w Bytomiu
3 września (sobota), godz. 18.00 – plener
cena biletu 40 zł (za dwa koncerty)
Muzyka żydowska W KRĘGU KRAKOWSKIEGO KAZIMIERZA
Zespół krakowskich klezmerów i ich goście
3 września (sobota), godz. 19.30 – plener
Gala operetkowa KONCERT TRZECH TENORÓW I NIE TYLKO
Soliści Opery Śląskiej w Bytomiu i Teatru Muzycznego w Gliwicach
4 września (niedziela), godz. 19.00 – plener
Hanna Banaszak z zespołem
