Własnoręczna produkcja wędlin, obok wypieku chleba i wytwarzania procentowych nalewek owocowych, jest coraz bardziej modnym hobby. Nic dziwnego, bo łączy w sobie przyjemne z pożytecznym. Potrawy wędzone na prawdziwym drewnie, są zdecydowanie zdrowsze od wędlin sprzedawanych w sklepach, a ponadto mają dłuższą trwałość, bo działanie dymu jest jednym z najlepszych, naturalnych środków konserwujących. Ponadto, sami dobieramy składniki, przyprawy i drewno, którym będziemy palić.
Najprościej jest kupić wędzarnię turystyczną lub balkonową. Wyglądem przypomina grill i kosztuje niewiele, bo około 200 zł. Trzeba mieć jednak na uwadze, że tego typu sprzęt jest niewielki, w związku z tym uwędzenie większej ilości mięsa lub innych produktów na raz, jest wręcz niemożliwe. Ponadto wiele do życzenia pozostawia jego jakość, a co za tym idzie również trwałość. Jeśli jednak nie zależy nam na tym, by wędzarnia była duża, zamiast kupować turystyczną, możemy wykonać ją samodzielnie. W tym przypadku nie będą potrzebne żadne projekty wędzarni.
Wędzarnia turystyczna lub balkonowa
Wędzarnie tego typu, można zrobić z metalowego pudełka. Do środka wsypuje się trociny, a na pudełku ustawia się ruszt. Na ruszcie kładziemy produkty przeznaczone do wędzenia, zasuwamy pokrywę a następnie mini-wędzarnię kładziemy na ognisku lub kuchence gazowej. W zależności od wielkości i rodzaju produktu, w dość szybkim czasie powinniśmy uzyskać uwędzone mięso.
Tanim i łatwym sposobem jest zrobienie tzw. wędzarni walizkowej. Można zrobić ją z blachy aluminiowej, a dno wysypać trocinami i ustawić na ognisku. Do wędzenia można przystosować również beczkę drewnianą lub metalową. Do beczki w której ma się odbywać proces wędzenia, doprowadza się dym z paleniska za pomocą rury ułożonej poziomo.
Wymienione wyżej sposoby budowania wędzarni nie są skomplikowane, dlatego z ich wykonaniem poradzi sobie każdy amator wędzonego zapachu. Minusem takich rozwiązań jest jednak brak precyzji przy wędzeniu oraz trudność w określeniu właściwego czasu potrzebnego na uwędzenie poszczególnych produktów. Jeśli zamierzamy wędzić nie tylko okazjonalnie, warto jednak pomyśleć o budowie wędzarni ogrodowej z kamienia, drewna, cegieł lub grillo-wędzarni z prawdziwego zdarzenia.
Dobre miejsce na wędzarnię
Zanim jednak zbudujemy wędzarnię swoich marzeń, musimy wybrać odpowiednie miejsce, w którym ją ustawimy. Powinno ono znajdować się na tyle blisko domu, żeby przenoszenie wyrobów do i z wędzarni nie było problemem, ale zarazem na tyle daleko od okien, aby dym nie dostawał się do pomieszczeń. Warto także sprawdzić, czy dym z wędzarni nie będzie przeszkadzał naszym sąsiadom.
Grill i wędzarnia powinny się znaleźć w odległości co najmniej 10 m od budynku, w zacisznej części ogrodu. Ze względu na ryzyko pożaru nie wolno ich lokalizować tuż obok drzew, krzewów czy kęp wysokich traw. Pamiętajmy też, żeby nigdy nie zostawiać w otwartym palenisku żarzących się węgli.
Budowa wędzarni ogrodowej
Bardziej profesjonalną wędzarnię ogrodową, można kupić gotową lub nabyć projekt i zbudować samemu, mając na uwadze, że każda wędzarnia składa się z szeregu niezbędnych elementów.
Każda wędzarnia murowana musi mieć palenisko, czyli miejsce w którym będzie spalane drewno. Kolejnym istotnym elementem jest przewód dymny, czyli kanał, którym będzie dostarczany dym do komory wędzarniczej. Ta z kolei musi być odpowiednio wyposażona w pręty, siatki lub haki, bo właśnie w komorze produkty będą poddawane procesom wędzenia. Nie można zapomnieć o tym, że każda wędzarnia musi mieć zasłonę, tzw, szyber, która umożliwia kontrolowanie przepływu dymu, a komin odprowadza nadmiar wilgoci i dymu.
Aby samodzielnie przeprowadzić taką inwestycję niezbędne są odpowiednie materiały. Mogą to być bloczki z betonu komórkowego lub cegła klinkierowa. Jeśli jednak zależy nam również na dekoracyjnym charakterze wędzarni, wtedy najlepiej do jej budowy wybrać kamień ozdobny. Kamień można zamówić w firmie kamieniarskiej lub wykorzystać kamień polny. Najlepiej sprawdzi się granit, bazalt lub marmur.
Konstrukcja wędzarni
Oprócz wyboru projektu i materiału, z którego zbudujemy wędzarnię, warto też dobrze przemyśleć jej konstrukcję. Musi ona przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Palenisko powinno mniej więcej odpowiadać wymiarami komorze wędzarniczej. Komora wędzarnicza musi być zbudowana w taki sposób, aby ułożone lub zawieszone w niej produkty mogły być wystawione na działanie odpowiedniej temperatury. W przypadku wędzenia dymem gorącym jest to temperatura około 60 stopni Celsjusza. Należy również pamiętać o tym, że tego typu wędzenie przeprowadza się w dymie od rzadkiego do gęstego. Istotną rolę odgrywa tutaj szyber. To przez jego zasuwanie i odsuwanie kontrolujemy przepływ dymu.