Cztery kondygnacje i ponad 3 tys. mkw. powierzchni wystawienniczej zamknięte w nowoczesnej bryle budynku zasilanego odnawialnymi źródłami energii. Tak będzie wyglądało Podkarpackie Centrum Nauki. Obiekt ma być wybudowany do końca 2021 roku. Potem nastąpią prace nad ekspozycjami i jesienią 2022 roku – otwarcie. Jeszcze nie jest pewne, czy Centrum będzie nazwane „Łukasiewicz”.
Plan budowy Podkarpackiego Centrum Nauki wreszcie nabiera coraz bardziej realnego kształtu. I to dosłownie. Jest już gotowa koncepcja i pierwsze wizualizacje (projekt pracowni F11 z Krakowa). Rozpoczęcie inwestycji planowane jest w przyszłym roku poprzez wybór generalnego wykonawcy w trybie zaprojektuj i wybuduj. Równolegle prowadzone będzie postępowanie na zaprojektowanie i wykonanie ekspozycji. Zakończenie budowy zaplanowane jest na koniec 2021 roku, a otwarcie centrum za cztery lata – jesienią 2022 roku.
– Podkarpackie Centrum Nauki będzie wyglądało tak jak na wizualizacjach. Na etapie tworzenia projektu wykonawczo-budowlanego mogą nastąpić jeszcze pewne korekty, dotyczące rozkładu stref, pomieszczeń oraz ich funkcji, ale przy zachowaniu bryły i zaplanowanych funkcjonalności poszczególnych stref – mówi Tomasz Michalski, wicedyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury ds. Centrum Nauki, który od lat popularyzuje naukę poprzez Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy „ExploRes”.
Podkarpackie Centrum Nauki powstanie w sąsiedztwie Centrum wystawienniczo-Kongresowego G2A Arena w Jasionce k. Rzeszowa i jego architektura jest spójna z nowoczesną bryłą CWK. Inwestycja ma kosztować 16 mln euro, wkład własny województwa podkarpackiego to ok. 2 mln euro. To projekt wpisany do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego.
Fot. Pracownia F11/Materiały prasowe
Zgodnie z koncepcją Podkarpackie Centrum Nauki to:
– przestrzeń wystawiennicza: 3 100 m2
– zespół laboratoriów i pracowni edukacyjnych z zapleczem: 540 m2
– zaplecze techniczne w tym warsztaty serwisowe: 945 m2
– pomieszczenia biurowe: 210 m2
– pozostałe (w tym: hol, szatnie, zaplecze gastronomiczne, sanitariaty, komunikacja): ok 1765 m2
– samochody osobowe: 125 miejsc postojowych w tym 3 dla osób niepełnosprawnych
– autokary: 6 miejsc postojowych
– wystawa plenerowa i elementy artystyczne
– taras kawiarni
– taras widokowy na dachu wraz ze schodami wokół budynku w formie „orbity”
– tereny rekreacyjne.
Budynek ma być energooszczędny. Wykorzystane zostaną w nim odnawialne źródła energii (panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, gruntowy wymiennik ciepła), a także energooszczędne odbiorniki, jak oświetlenie LED. Ściany będą mieć wysokie parametry izolacyjne. Obiekt wyposażony zostanie w system zarządzania budynkiem BMS.
.jpg)
Fot. Pracownia F11/Materiały prasowe
Oprócz części ekspozycyjnej w Podkarpackim Centrum Nauki znajdzie się zespół laboratoriów i pracowni edukacyjnych. Obejmował będzie 3 laboratoria dedykowane fizyce, chemii i biologii, oraz dużą, ponad 160-metrową pracownię warsztatową z możliwością jej podziału na dwie mniejsze, w której odbywać będą się zajęcia politechniczne związane z konstruowaniem, budowaniem urządzeń, przyrządów, modelarstwem i majsterkowaniem oraz robotyką i programowaniem robotów.
Ekspozycje centrum obejmować będą tematykę związana z inteligentnymi specjalizacjami regionu przede wszystkim lotnictwem i kosmonautyką oraz szeroko rozumianą jakością życia. Całość ukazana będzie, zgodnie z przyjętymi założeniami programowymi jako wzajemnie przenikające się obszary „My ludzie”, „Świat wokół nas” oraz „Nasza cywilizacja”. Przewidywane jest, że przestrzeń ekspozycyjną wypełni ok. 200 interaktywnych eksponatów.
Centrum posiadać będzie także niewielką salę multimedialną na 50 osób, w której planowane są projekcje filmów, spotkania, miniwykłady popularnonaukowe, pokazy.
W projekcie Centrum nie ma planetarium, teatru wysokich napięć ani wielkiego akwarium, które proponowane były na etapie dyskusji nad koncepcja.
– Nie ma na nie wystarczających środków, ale niewykluczone, że zostaną wybudowane w przyszłości, podobnie jak to było w Centrum Nauki Kopernik – podkreśla Tomasz Michalski. – Najważniejsze, że wreszcie ruszy budowa. Od 10 lat promujemy ideę budowy Centrum i cieszę się, że ono w końcu powstanie.
Czas goni, ponieważ okres realizacji obecnego budżetu unijnego dobiega końca. Do 2022 roku Centrum musi więc powstać. Opóźnienie wynika ze zmiany koncepcji. Na początku do RPO wpisano trzy takie centra nauki na Podkarpaciu. Zamiana ich na jedno Podkarpackie Centrum Nauki wymagała nowych negocjacji z Komisją Europejską. W końcu zostały zakończone, zdecydowano się także ostatecznie na lokalizację (ta wybrana nie odpowiada władzom Rzeszowa, które chciały, aby Centrum jednak powstało w mieście).
Nie wiadomo jeszcze, czy funkcjonująca już w mediach nazwa Centrum Nauki Łukasiewicz pozostanie. Na razie w dokumentach samorząd posługuje się nazwą Podkarpackie Centrum Nauki.
Jak mówi Tomasz Michalski, Podkarpackie Centrum Nauki będzie pełniło funkcję regionalnego centrum nauki, a zasięg jego oddziaływania objąć może także wschodnią Małopolskę, południowa część woj. lubelskiego oraz przyległe do naszego kraju obszary Ukrainy i Słowacji. Planowane jest włączenie ośrodka do ogólnopolskiej sieci „Społeczeństwo i Nauka”, grupującej polskie centra nauki oraz instytucje i organizacje działające w obszarze edukacji nieformalnej, a także międzynarodowej organizacji ECSITE. Na szczeblu regionalnym planowana jest współpraca z instytucjami działającymi w obszarze edukacji, nauki i kultury. Podpisano porozumienia o współpracy z Uniwersytetem Rzeszowskim, PCEN oraz CKPiDN w Mielcu. Tworzony jest także system „szkół partnerskich podkarpackiego centrum nauki” we współpracy z Kuratorium Oświaty.
